Page 15 - หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-BOOK) เพชรราชธานี ประจำปี ๒๕๖๒ - สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 15
เพชรราชธานี ๑๕
รางวัลเชิดชูเกียรติผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม ประจ าปีพุทธศักราช ๒๕๖๒
เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย และ วิศิษฏศิลปิน
เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย และ วิศิษฏศิลปิน
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทาน
พระราชูปถัมภ์อันหลากหลาย และประกอบพระราชกรณียกิจมากมายเพื่อช่วยอนุรักษ์พัฒนาศิลปวัฒนธรรมไทยให้
เป็นสมบัติของชาติอย่างยั่งยืน ทั้งในเรื่องการช่างไทย ดนตรีไทย นาฏศิลป์ งานพิพิธภัณฑ์ งานประวัติศาสตร์และ
โบราณสถานในภูมิภาคต่าง ๆ ตลอดจนเรื่องอาหารไทยและวิถีชีวิตไทยในด้านอื่น ๆ เช่น ด้านสุขภาพอนามัย
ด้านสังคมสงเคราะห์ช่วยเด็กพิการและด้อยโอกาส โดยเฉพาะการพระราชทานพระราชูปถัมภ์แก่เหล่าศิลปินน้อยใหญ่
มากมาย ทั้งศิลปินแห่งชาติ ศิลปินพื้นบ้าน ศิลปินเพลงลูกทุ่ง เช่น เสด็จพระราชด าเนินเป็นประธานในงาน
ด้านวัฒนธรรม เสด็จพระราชด าเนินเยี่ยมเยียนศิลปินที่เจ็บป่วยหรือพระราชทานของเยี่ยม พระราชทานรางวัลแก่
ศิลปิน ฯลฯ ซึ่งพระมหากรุณาธิคุณดังกล่าวล้วนสร้างขวัญก าลังใจ และก่อให้เกิดการตื่นตัวในวงการศิลปวัฒนธรรม
อย่างกว้างขวาง ทรงเป็นปราชญ์ทางภาษา วรรณคดี ประวัติศาสตร์ โบราณคดี และพิพิธภัณฑ์วิทยา อีกทั้งได้
พระราชทานปัญญาความรู้ในเรื่องเหล่านี้แก่วงวิชาการ ที่ส าคัญยิ่งก็คือ ได้พระราชทานพระราชด าริเกี่ยวกับการ
บริหารจัดการงานวัฒนธรรม ทั้งในด้านการอนุรักษ์ พัฒนา การปลูกฝัง เผยแพร่ การถ่ายทอด สืบสาน และการ
จัดเก็บข้อมูลต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ
โดยเมื่อวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๘ รัฐบาลได้ประกาศให้วันที่ ๒ เมษายน ของทุกปี อันเป็นวันคล้าย
วันพระราชสมภพของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็น
“วันอนุรักษ์มรดกไทย”ด้วยตระหนักในพระปรีชาสามารถในด้านศิลปวัฒนธรรม และพระมหากรุณาธิคุณที่ทรง
อนุเคราะห์สนับสนุนกิจกรรมอันเนื่องด้วยงานวัฒนธรรมของชาติเสมอมา โดยเฉพาะทรงเป็นแบบอย่างในการบ าเพ็ญ
พระราชกรณียกิจและพระราชจริยาวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติในสาขาต่าง ๆ เช่น วรรณศิลป์
ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ภาษาไทย สถาปัตยกรรม ดนตรีไทย และพุทธศาสนา รวมทั้งได้เจริญรอยตามเบื้อง
พระยุคลบาทในการสร้างสรรค์และธ ารงรักษามรดกของชาติให้ยั่งยืนตกทอดต่อไปถึงลูกหลาน
ส าหรับค าว่า “มรดกไทย” ในที่นี้ คณะกรรมการอ านวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย ได้ให้ความหมายไว้ว่า
“มรดกทางวัฒนธรรมที่แสดงออกถึงสัญลักษณ์ของความเป็นชาติ ซึ่งได้แก่ โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ โบราณสถาน
วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม นาฏศิลป์และดนตรี ตลอดจนถึงการด าเนินชีวิตและคุณค่าประเพณีต่าง ๆ อันเป็นผลผลิต
ร่วมกันของผู้คนในผืนแผ่นดินในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา”
ในปี พ.ศ. ๒๕๓๑ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้รับ
การน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายพระสมัญญา “เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย” และเมื่อวันที่ ๒๔
กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ วันศิลปินแห่งชาติ คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติก็ได้น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย
พระสมัญญา “วิศิษฏศิลปิน” (อ่านว่า วิ-สิด-สิน-ละ-ปิน) ซึ่งมีความหมายว่า “ผู้เป็นเลิศทางศิลปะ ประเสริฐเลิศกว่า
ศิลปินทั้งปวง” ด้วยทรงมีพระอัจฉริยะภาพและทรงพระปรีชาสามารถในศิลปะหลายสาขา ทรงมีคุณูปการต่อเหล่า
ศิลปินและศิลปวัฒนธรรมของชาติ และยังทรงเป็นเมธีทางด้านวัฒนธรรม คือทรงเป็นปราชญ์ที่มีความรอบรู้ใน
วัฒนธรรมด้านต่าง ๆ
เพชรราชธานีี 13
รางวัลเชิดชูเกียรติผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม ประจ�าปีพุทธศักราช ๒๕๖๒
