Page 18 - พ่อดีเด่นราชภัฏ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๔ สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 18
ั
้
้
็
์
ู
ำ
็
ั
ิ
เป็นพระร�ชิอุป็ชิฌ�ยิ่�จ�รยิ่ สำมเด็จพระสำังฆร�ชิเจ� ได็ถวั�ยิ่พระสำมณฉั�ยิ่�วั� “ภัมพ่โลั” พระองคัป็ระที่บจ�พรรษ์�
์
�
่
่
่
่
็
�
ำ
่
�
ั
ณ พระติ�หนกป็นหยิ่� วัด็บวัรนเวัศวัห�ร และที่รงด็�รงอยิ่ในเพศบรรพชิติ เป็นเวัล� ๑๕ วัน จงที่รงล�สำกข�
ั
ำ
ั
ั
้
เมือวัันที่่ ๕ พฤศจ่ก�ยิ่น พ.ศ. ๒๔๙๙
�
�
่
ในระหวั��งที่รงพระผู้นวัชิ พระบ�ที่สำมเด็็จพระมห�ภมพลอด็ุลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร มพระบรม
่
่
่
่
่
่
่
ร�ชิโองก�รแติ�งติงให้สำมเด็็จพระน�งเจ้�สำรก่ติ� พระบรมร�ชิน เป็็นผู้สำำ�เร็จร�ชิก�รเพอที่รงป็ฏบติร�ชิก�รแผู้�นด็นแที่น
ั
่
�
ั
�
่
่
ื
่
้
่
่
พระองคั์ สำมเด็็จพระน�งเจ้�สำ่ร่ก่ติ พระบรมร�ชิน่ ที่รงป็ฏ่บติพระร�ชิกรณ่ยิ่ก่จในติำ�แหนงผู้สำำ�เร็จร�ชิก�รแที่นพระองคั ์
ั
่
่
�
้
�
ั
่
�
่
่
่
ได็้อยิ่��งสำมบรณ์เป็็นที่พอพระร�ชิหฤที่ยิ่ จ้งได็้มพระบรมร�ชิโองก�รโป็รด็เกล้�ฯ ป็ระก�ศเฉัลมพระน�ม�ภไธิยิ่สำถ�ป็น�
่
ิ
�
้�
ขนเป็็น “สมเดีจำพ่ระนางเจำ้าสิริกิติ พ่ระบรมราชินนาถ้” เมือวัันที่่� ๕ ธิันวั�คัม พ.ศ. ๒๔๙๙
่
�
็
การครองสิิริราชสิมบััติิ
์
พระบ�ที่สำมเด็็จพระมห�ภ่ม่พลอด็ลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร พระมห�กษ์ติร่ยิ่รชิก�ลที่่ ๙ แห�งพระบรม
�
ั
ุ
ั
่
่
่
ร�ชิจักร่วังศ์ เป็็นพระมห�กษ์ติร่ยิ่์ที่�ที่รงคัรองสำรร�ชิสำมบติ่ยิ่�วัน�นที่�สำด็ในป็ระวัติศ�สำติร์ชิ�ติไที่ยิ่ และยิ่�วัน�นกวั��
ั
ั
่
ั
ุ
่
่
่
่
ั
�
่
�
�
พระมห�กษ์ัติรยิ่์พระองคั์ใด็ในโลก โด็ยิ่นับติงแติที่เสำด็จข้นคัรองสำรร�ชิสำมบัติ พระองคั์มพระร�ชิกรณยิ่กจม�กม�ยิ่
่
่
็
�
่
่
่
ั
์
ั
ั
�
่
ำ
ุ
ื
�
�
ำ
ุ
เพอบ�บด็ที่กขบ�รงสำขแกป็วังชินชิ�วัไที่ยิ่ สำมด็งที่ที่รงสำญญ�ไวัในพระร�ชิหฤที่ยิ่วั�� “ถ้้าปีระชาชน
ั
ุ
้
ั
้
้
ไม ‘ที่ิง’ ขาพ่เจำาแลัวั ขาพ่เจำาจำะ ‘ลัะที่ิง’ อย่่างไรไดี” หลงจ�กที่รงได็ยิ่นใคัรคันหน้งรองติะโกนขนในวัันที่่�เสำด็็จจ�ก
�
้
้
้
่
�
่
้
้
้
�
�
้
่
้
่
ุ
ั
�
่
่
ป็ระเที่ศไที่ยิ่ไป็ศกษ์�ติ�อที่ป็ระเที่ศสำวัติเซึ่อร์แลนด็์ พระร�ชิกรณยิ่กจติ��ง ๆ ล้วันคัรอบคัลมศ�สำติร์และลกษ์ณะง�น
้
้
หล�กหล�ยิ่สำ�ข� อันแสำด็งให้ป็ระจักษ์์ถงพระป็ร่ชิ�สำ�ม�รถ “รอบดี้าน” พระองคั์ม่สำ�ยิ่พระเนติรยิ่�วัไกล ด็วัยิ่ที่รง
วั�งร�กฐ�นก�รพัฒน�ป็ระเที่ศชิ�ติ่ โด็ยิ่ก�รพัฒน�ที่งบุคัล�กรและที่รัพยิ่�กรธิรรมชิ�ติ่แบบคัรบวังจร เพือให้ร�ษ์ฎร
�
�
ั
�
�
�
�
่
ื
่
ในแติ�ละที่้องถ่นสำ�ม�รถพ้งพ�ตินเองได็้ นอกจ�กน่ เมอเก่ด็วักฤติก�รณ์คัับขันอันเป็็นที่เด็ือด็ร้อนแกพสำกน่กร พระองคั ์
�
�
่
ั
�
ั
่
่
จะที่รงเป็็นหลักในก�รห�หนที่�งแก้ไขป็ัญห�วักฤตินน ๆ จนสำ�ม�รถขจด็ป็ัญห�ให้ลุล�วังไป็ด็้วัยิ่ด็ ไม�วั��ติ้นเหติุแห�ง
�
ั
ุ
่
ภ�วัะคัับขันนนจะม�จ�กธิรรมชิ�ติหรือมนษ์ยิ่์ พระองคั์ที่รงใชิ้คัติ่ธิรรมและคัวั�มเป็็นเหติุเป็็นผู้ลเป็็นหลักในก�ร
์
ที่รงง�น จงกอให้เก่ด็ผู้ลอันเป็็นคัุณอนันติติ�อป็ระเที่ศชิ�ติ่บ้�นเมือง
�
้
�
่
ั
พระบ�ที่สำมเด็็จพระมห�ภมพลอด็ุลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร ที่รงม�งมนที่จะพัฒน�คัุณภ�พชิ่วั่ติของ
ุ
่
�
่
�
�
ื
ั
�
ป็ระชิ�ชินที่งในเรองก�รพัฒน�อ�ชิพ ก�รสำ�ธิ�รณสำุข สำงแวัด็ล้อม ก�รชิลป็ระที่�น แหล�งนำ�� และก�รสำงเคัร�ะห์
่
่
่
่
ผู้่ด็้อยิ่โอก�สำ นอกจ�กน พระองคัยิ่ังที่รงสำ�งเสำรม ที่ำ�นุบำ�รุงก�รศกษ์� ศ�สำน� และศลป็วััฒนธิรรม อันเป็็นร�กฐ�น
้
้
์
่�
่
คัวั�มเจรญที่�งด็�นจ่ติใจของมนุษ์ยิ่ชิ�ติ่อกด็วัยิ่ ด็ังป็ร�กฏในโคัรงก�รหลวังและโคัรงก�รอันเนืองม�จ�กพระร�ชิด็ำ�ร ่
้
้
�
่
�
จำ�นวันหล�ยิ่พันโคัรงก�ร อ่กที่งยิ่ังพระร�ชิที่�นแนวัพระร�ชิด็ำ�ร่เรอง “รู้รักสามัคค่” เพ�อให้ป็ระชิ�ชินทีุ่กหม่�เหล��
�
ื
ื
ั
ื
อยิ่�ร�วัมกนอยิ่��งสำม�นฉัันที่์ เพอป็ระโยิ่ชิน์สำุขของสำังคัมสำ�วันรวัมเป็็นสำำ�คััญ พระร�ชิที่�นแนวัพระร�ชิด็ำ�รเรอง
ื
�
่
ั
�
่
้
ั
�
ื
�
่
“ที่ฤษฎให่ม่” เพอพัฒน�ก�รที่ำ�เกษ์ติรกรรมแบบยิ่งยิ่ืน ที่ำ�ให้เกษ์ติรกรพงพ�ตินเองได็้และม่คัวั�มเป็็นอยิ่่�พอเพ่ยิ่ง
�
่
่
่
ั
ิ
�
ื
ื
และพระร�ชิที่�นป็รชิญ�ในก�รด็ำ�รงชิ่วั่ติเรอง “เศัรษฐกจำพ่อเพ่่ย่ง” เพ�อให้ป็ระชิ�ชินด็ำ�รงชิพอยิ่��งพอด็ พอกน
พอป็ระม�ณ และพอใจ
�
ั
่
่
่�
ื
�
้
นับจ�กเมอเสำด็็จขนคัรองสำรร�ชิสำมบติเป็็นพระมห�กษ์ัติร่ยิ่์รชิก�ลที่ ๙ สำืบติ�อจ�กพระบ�ที่สำมเด็็จพระเจ้�อยิ่หวั
ั
่
ั
�
่
อ�นันที่มห่ด็ล พระบรมเชิษ์ฐ�ธิ่ร�ชิ เมือวัันที่่� ๙ มถุน�ยิ่น พ.ศ. ๒๔๘๙ ติลอด็ระยิ่ะเวัล� ๗๐ ป็ี พระบ�ที่สำมเด็็จพระ
�
่
มห�ภ่มพลอด็ุลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร ได็้ที่รงบำ�เพ็ญพระร�ชิกรณ่ยิ่ก่จเพ�อป็วังชินชิ�วัไที่ยิ่ทีุ่กหม่�เหล��อยิ่��ง
ื
่
ติ�อเนองยิ่�วัน�น บันด็�ลป็ระโยิ่ชิน์สำุขแก�มห�ชินชิ�วัไที่ยิ่อยิ่��งกวั้�งขวั�งสำมด็ังพระป็ฐมบรมร�ชิโองก�รทีุ่กป็ระก�ร
ื
�
ั
ุ
�
นับเป็็นพระมห�กรุณ�ธิ่คัุณอยิ่��งห�ที่่�สำด็มได็้ อันขอเที่่ด็ไวั้เหนือเกล้�เหนือกระหมอมติร�บชิ�วัก�ลน�น
่
16 พ่่อดีีเดี่นราชภััฏ ประจำำาปีพุ่ทธศัักราช ๒๕๖๔
สำำานักศัิลปะและวััฒนธรรม มหาวัิทยาลัยราชภััฏอุบลราชธานี
