Page 18 - พ่อดีเด่นราชภัฏ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๕ สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 18
้
ุ
์
ำ
เป็็นพระร�ชิอป็ชิฌ�ยิ่�จ�รยิ่์ สำมเด็็จพระสำังฆร�ชิเจ� ได็้ถวั�ยิ่พระสำมณฉั�ยิ่�วั�� “ภัมพ่โลั” พระองคัป็ระที่ับจ�พรรษ์�
ิ
ู
ั
่
่
�
่
ั
�
ั
ำ
็
ำ
้
ณ พระติ�หนกป็นหยิ่� วัด็บวัรนเวัศวัห�ร และที่รงด็�รงอยิ่ในเพศบรรพชิติ เป็นเวัล� ๑๕ วัน จงที่รงล�สำกข�
่
ั
ั
่
เมือวัันที่่ ๕ พฤศจ่ก�ยิ่น พ.ศ. ๒๔๙๙
�
�
็
�
ุ
่
่
่
ในระหวั�งที่รงพระผู้นวัชิ พระบ�ที่สำมเด็จพระมห�ภมพลอด็ลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพติร
�
ั
็
้
้
ื
�
ำ
็
่
่
่
ั
่
่
่
่
่
่
้
�
่
่
มพระบรมร�ชิโองก�รแติ�งติงใหสำมเด็จพระน�งเจ�สำรกติ พระบรมร�ชิน เป็็นผู้สำ�เรจร�ชิก�รเพอที่รงป็ฏบติร�ชิก�รแผู้�นด็นแที่น
่
พระองคั สำมเด็จพระน�งเจ�สำรกติ พระบรมร�ชิน ที่รงป็ฏบติพระร�ชิกรณยิ่กจในติ�แหนงผู้สำ�เรจร�ชิก�รแที่นพระองคั ์
่
ำ
้
็
่
้
่
ำ
่
่
�
์
่
�
่
ั
่
่
่
็
�
์
้
่
้
่
�
่
็
้
่
ได็อยิ่�งสำมบรณเป็นที่พอพระร�ชิหฤที่ัยิ่ จงได็มพระบรมร�ชิโองก�รโป็รด็เกล้�ฯ ป็ระก�ศเฉัลมพระน�ม�ภไธิยิ่สำถ�ป็น�
่
้
ิ
้
ขนเป็็น “สมเดีจำพ่ระนางเจำาสรกติิ พ่ระบรมราชน่นาถ้” เมือวัันที่่ ๕ ธินวั�คัม พ.ศ. ๒๔๙๙
�
�
ั
�
็
�
ิ
ิ
ิ
การครองสิิริราชสิมบััติิ
ุ
์
ั
ั
�
พระบ�ที่สำมเด็็จพระมห�ภ่ม่พลอด็ลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร พระมห�กษ์ติร่ยิ่รชิก�ลที่่ ๙ แห�งพระบรม
่
ุ
่
่
ั
่
่
ร�ชิจักร่วังศ์ เป็็นพระมห�กษ์ติร่ยิ่์ที่�ที่รงคัรองสำรร�ชิสำมบติ่ยิ่�วัน�นที่�สำด็ในป็ระวัติศ�สำติร์ชิ�ติไที่ยิ่ และยิ่�วัน�นกวั��
ั
ั
่
่
่
�
่
พระมห�กษ์ัติรยิ่์พระองคั์ใด็ในโลก โด็ยิ่นับติงแติที่เสำด็จข้นคัรองสำรร�ชิสำมบัติ พระองคั์มพระร�ชิกรณยิ่กจม�กม�ยิ่
่
�
่
�
�
่
่
่
ั
็
�
์
เพอบ�บด็ที่กขบ�รงสำขแกป็วังชินชิ�วัไที่ยิ่ สำมด็งที่ที่รงสำญญ�ไวัในพระร�ชิหฤที่ยิ่วั�� “ถ้้าปีระชาชน
ุ
่
ุ
ำ
ุ
ั
�
ั
�
ื
ั
้
ั
ำ
ั
�
ไม ‘ที่ิง’ ขาพ่เจำาแลัวั ขาพ่เจำาจำะ ‘ลัะที่ิง’ อย่่างไรไดี” หลงจ�กที่รงได็ยิ่นใคัรคันหน้งรองติะโกนขนในวัันที่่เสำด็็จจ�ก
้
้
้
้
่
่
�
้
้
�
้
้
�
�
้
่
ป็ระเที่ศไที่ยิ่ไป็ศกษ์�ติอที่ป็ระเที่ศสำวัติเซึ่อรแลนด็ พระร�ชิกรณยิ่กจติ�ง ๆ ลวันคัรอบคัลมศ�สำติรและลกษ์ณะง�น
่
่
�
์
�
์
้
�
ุ
่
ั
้
์
่
้
์
ั
้
หล�กหล�ยิ่สำ�ข� อนแสำด็งใหป็ระจกษ์ถงพระป็รชิ�สำ�ม�รถ “รอบดีาน” พระองคัมสำ�ยิ่พระเนติรยิ่�วัไกล
้
์
่
ั
ั
ด็วัยิ่ที่รงวั�งร�กฐ�นก�รพฒน�ป็ระเที่ศชิ�ติ โด็ยิ่ก�รพฒน�ที่งบคัล�กรและที่รพยิ่�กรธิรรมชิ�ติแบบคัรบวังจร เพอใหร�ษ์ฎร
ั
่
ุ
ื
�
�
่
้
ั
้
ั
้
ั
์
ั
�
้
้
�
�
็
ื
ในแติละที่องถนสำ�ม�รถพงพ�ตินเองได็ นอกจ�กน เมอเกด็วักฤติก�รณคับขนอนเป็นที่เด็อด็รอนแกพสำกนกร พระองคั ์
่
้
�
�
่
่
่
ั
�
ื
่
�
่
ั
�
้
ุ
ั
จะที่รงเป็นหลกในก�รห�หนที่�งแกไขป็ญห�วักฤตินน ๆ จนสำ�ม�รถขจด็ป็ญห�ใหลลวังไป็ด็วัยิ่ด็ ไมวั�ตินเหติแหง
ั
�
้
่
่
่
้
�
�
ั
ุ
�
้
็
ั
ุ
ั
่
็
็
ื
์
็
ภ�วัะคับขนนนจะม�จ�กธิรรมชิ�ติ่หรอมนษ์ยิ่ พระองคั์ที่รงใชิคัติธิรรมและคัวั�มเป็นเหติุเป็นผู้ลเป็นหลักในก�ร
ั
ั
�
้
ที่รงง�น จงกอให้เก่ด็ผู้ลอันเป็็นคัุณอนันติติ�อป็ระเที่ศชิ�ติ่บ้�นเมือง
�
้
์
พระบ�ที่สำมเด็็จพระมห�ภมพลอด็ุลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพ่ติร ที่รงม�งมนที่จะพัฒน�คัุณภ�พชิ่วั่ติของ
่
ุ
�
ั
่
�
่
ื
�
ป็ระชิ�ชินที่งในเรองก�รพัฒน�อ�ชิพ ก�รสำ�ธิ�รณสำุข สำงแวัด็ล้อม ก�รชิลป็ระที่�น แหล�งนำ�� และก�รสำงเคัร�ะห์
่
�
�
ั
่
้
่
ผู้่ด็้อยิ่โอก�สำ นอกจ�กน พระองคัยิ่ังที่รงสำ�งเสำรม ที่ำ�นุบำ�รุงก�รศกษ์� ศ�สำน� และศลป็วััฒนธิรรม อันเป็็นร�กฐ�น
้
่
์
่�
�
คัวั�มเจรญที่�งด็�นจ่ติใจของมนุษ์ยิ่ชิ�ติ่อกด็วัยิ่ ด็ังป็ร�กฏในโคัรงก�รหลวังและโคัรงก�รอันเนืองม�จ�กพระร�ชิด็ำ�ร ่
่
้
่
้
�
ื
ั
�
จำ�นวันหล�ยิ่พันโคัรงก�ร อ่กที่งยิ่ังพระร�ชิที่�นแนวัพระร�ชิด็ำ�ร่เรอง “รู้รักสามัคค่” เพอให้ป็ระชิ�ชินทีุ่กหม่�เหล��
�
ื
อยิ่�ร�วัมกนอยิ่��งสำม�นฉัันที่์ เพอป็ระโยิ่ชิน์สำุขของสำังคัมสำ�วันรวัมเป็็นสำำ�คััญ พระร�ชิที่�นแนวัพระร�ชิด็ำ�รเรอง
ั
ื
ื
่
่
�
�
้
�
“ที่ฤษฎ่ให่ม่” เพ�อพัฒน�ก�รที่ำ�เกษ์ติรกรรมแบบยิ่งยิ่ืน ที่ำ�ให้เกษ์ติรกรพงพ�ตินเองได็้และม่คัวั�มเป็็นอยิ่่�พอเพ่ยิ่ง
ื
�
ั
่
และพระร�ชิที่�นป็รชิญ�ในก�รด็ำ�รงชิ่วั่ติเรอง “เศัรษฐกจำพ่อเพ่่ย่ง” เพ�อให้ป็ระชิ�ชินด็ำ�รงชิพอยิ่��งพอด็ พอกน
ิ
่
�
ื
ั
ื
่
พอป็ระม�ณ และพอใจ
้
ั
�
นบจ�กเม�อเสำด็จข้นคัรองสำรร�ชิสำมบัติเป็นพระมห�กษ์ัติรยิ่์รชิก�ลที่ ๙ สำบติอจ�กพระบ�ที่สำมเด็จพระเจ�อยิ่่หวั
่
็
็
�
็
ั
ื
่
่
�
่
�
่
ื
ั
ี
ื
�
่
่
็
ั
�
่
่
ุ
อ�นนที่มหด็ล พระบรมเชิษ์ฐ�ธิร�ชิ เมอวันที่ ๙ มถน�ยิ่น พ.ศ. ๒๔๘๙ ติลอด็ระยิ่ะเวัล� ๗๐ ป็ พระบ�ที่สำมเด็จ
ั
่
�
�
่
ุ
่
่
ำ
่
่
้
ื
็
ุ
พระมห�ภมพลอด็ลยิ่เด็ชิมห�ร�ชิ บรมน�ถบพติร ได็ที่รงบ�เพญพระร�ชิกรณยิ่กจเพอป็วังชินชิ�วัไที่ยิ่ที่กหมเหล�
�
�
ื
ุ
อยิ่�งติอเนองยิ่�วัน�น บนด็�ลป็ระโยิ่ชิน์สำขแกมห�ชินชิ�วัไที่ยิ่อยิ่�งกวั้�งขวั�งสำมด็ังพระป็ฐมบรมร�ชิโองก�ร
�
ั
�
�
�
�
ุ
ั
ุ
่
ุ
ุ
ที่กป็ระก�ร นบเป็็นพระมห�กรณ�ธิคัณอยิ่��งห�ที่่สำด็ม่ได็ อนขอเที่่ด็ไวัเหนอเกล�เหนอกระหม�อมติร�บชิัวัก�ลน�น
้
ื
�
ื
้
ั
้
16 พ่่อดีีเดี่นราชภััฏ ประจำำาปีพุ่ทธศัักราช ๒๕๖๕
สำำานักศัิลปะและวััฒนธรรม มหาวัิทยาลัยราชภััฏอุบลราชธานี
