Page 43 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๔ (ตุลาคม ๒๕๖๑ - พฤษภาคม ๒๕๖๒) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 43
วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒ 39 ๓๙
วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
กระบวนพยุหยาตราทางชลมารค สมัยโบราณ
กระบวนพยุหยาตราชลมารค หมายถึง ริ้วกระบวนเรือพระราช
พิธีที่จัดขึ้นสำหรับพระมหากษัตริย์เสด็จพระราชดำเนินไปในการต่าง ๆ
ทั้งเป็นการส่วนพระองค์และที่เป็นการพระราชพิธี ซึ่งได้ประกอบการมาแต่
โบราณ ตั้งแต่สมัยสุโขทัย กรุงศรีอยุธยา กรุงธนบุรี กรุงรัตนโกสินทร์
เรื่อยมาจนปัจจุบัน
สมัยสุโขทัยนั้นปรากฏหลักฐานว่าพระร่วงทรงใช้เรือออกไปลอย
กระทง หรือพิธีจองเปรียงลอยประทีป ณ กลางสระน้ำ พร้อมทั้งเผาเทียน
เล่นไฟในยามคืนเพ็ญเดือนสิบสอง
สมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเป็นเมืองเกาะล้อมรอบด้วยแม่น้ำลำคลอง
หลายสาย เส้นทางน้ำจึงเป็นเส้นทางคมนาคมที่สำคัญของชาวกรุงศรีอยุธยา
ทั้งในยามศึกสงครามและยามสงบ มีกระบวนพยุหยาตราชลมารคที่สำคัญ
และมีหลักฐานบันทึกไว้ชัดเจน คือ กระบวนพยุหยาตราเพชรพวง ในรัชกาล
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งเป็นกระบวนพยุหยาตราใหญ่ จัดเป็น
