Page 12 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๘ (มิถุนายน ๒๕๖๕ - พฤษภาคม ๒๕๖๖) : สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 12
4 วััฒนศิิลปสาร ปีที่่� ๑๘
ั
ั
ั
หลักฐานที่�งสอุงจัารกน�ระบุตั่รงกันวั่า ธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ข้อุงวัด้กลางเกิด้จัาก
่
่
ด้ำรนมตั่สร้างข้อุงพระมหามณ่ ธมฺมจันฺโที่ ป.ธ.๔, น.ธ.เอุก เจั้าอุาวัาสวััด้กลางรูปที่่�
ิ
ิ
ิ
้
๘ (ครอุงวััด้ พ.ศิ. ๒๔๗๖–๒๔๘๔) และพรอุมด้้วัยพระภัิกษุสามเณรอุุบาสกอุุบาสิกา
(อุอุกตั่นญาตั่ิโยม) คุ้มวััด้กลางเป็นเจั้าภัาพรวัมกันสร้างข้่�นจัำนวัน ๒ หลัง ด้ังที่่�เร่ยก
่
ู
์
ู
่
่
ิ
่
วั่า“ธัมมาสนค” ช่างผ้ด้ำเนินการค้อุ พอุใหญจัารย์คง โด้ยม่ขุ้นชตั่ประศิาสน์ (ที่อุง
ั
ั
ข้ัมภัรตั่น์) พรอุมด้้วัยผู้ใหญ่เคน วั่สเพ็ญ หม้�นโสมสงด้พาล (โส ประทีุ่มพงษ์) ผู้ใหญ ่
้
่
บ้านตั่ำบลในเม้อุง และพอุใหญข้ันอุาสา เป็นผู้บอุกบุญแกที่ายก ที่ายิกา รวัมกันสละ
่
่
่
์
่
้
ที่รัพย์สร้างธรรมาสนคู่น่�ในชวังเข้้าพรรษา พ.ศิ. ๒๔๘๑ แลวัจั่งม่การฉลอุงธรรมาสน์
และตั่ั�งประจัำไวั้ที่่�ศิาลาโรงธรรม (หอุแจัก) ข้อุงวััด้กลาง
่
ํ
ั
พระครวัสิฐพัฒนาภัรณ์ (ที่อุงหลอุ สวัโร บวัศิร) กล่าวัถุงธรรมาสนค่นวั่า
่
่
ิ
ู
่
�
ู
์
้
่
อุาจัสร้างข้�นในสมัยอุาชญาที่่านกัญญา จังอุาจัคลาด้เคล�อุนด้วัยอุาจัสอุด้คล้อุงกับ
่
้
หลักฐานข้้างตั่้น
้
ั
ั
่
�
ู
์
ธรรมาสนค่นม่นำหนักมากกวั่าธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ข้อุงวัด้อุ�นมาก ไม่เหมาะ
�
่
สำหรับงานแห่ จั่งใช้สำหรับการนั�งแสด้งพระธรรมเที่ศินา สวันข้้อุควัามซึ่่�งจัาร่กไวั้ที่่�
ุ
ู
ธรรมาสน์และคัมภั่ร์ใบลานระบตั่รงกันวั่า พระมหามณ ธมฺมจันฺโที่ เป็นผ้ด้ำริสร้าง และ
่
่
ช่างผู้สร้างค้อุพอุใหญจัารย์คง ที่่านผู้น่�อุาจัเป็นบุคคลกันกับ “คุณคง วััด้ไชยมงคล”
่
่
ซึ่�งเป็นพระภัิกษผสร้างโตั่๊ะอุศิจัรรย์ (อุัฒจัันที่ร์) ที่�วัด้ไชยมงคล เม�อุ พ.ศิ. ๒๔๓๒
ุ
ู
้
ั
่
ั
้
เพราะใช้เที่คนิคการสร้างที่�ใกล้เคยงกัน ภัายหลังคุณคงลาสิกข้ามาเป็นนายช่าง
่
่
ได้้สร้างศิาสนวััตั่ถุุไวั้ในวััด้ตั่่าง ๆ หลายอุย่าง
๓.๓ รูปแบบทางศิิล่ปกรรม
ั
้
ั
์
้
ธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงหที่�งสอุงหลังข้อุงวัด้กลางสร้างด้วัยไม้เนอุแข้็ง
ั
�
้
่
่
่
้
่
ประกอุบด้วัยสวันข้าสิงห์ สวันฐานบวั สวันพ�นและพนักพิง ลวัด้ลายที่�ประด้ับเป็น
ั
์
ลายพิมพรักกระแหนะ (รักกระแหนะค้อุ เถุ้าสมุกผสมกับยางรัก น�ำมันยาง ชันและ
ปูนกินหมาก ปั�นกด้ลายในแมพิมพ์ที่่�ช่างแกะข้่�น) ลวัด้ลายที่่�ประด้ับตั่กแตั่่งธรรมาสน ์
่
คู่ ได้้แก่ ลายด้อุกประจัำยาม ลายเกลด้ ลายแข้้งสิงห์หร้อุนอุงสิงห์ ลายด้อุกพด้ตั่าน
็
่
ุ
้
เอุกลกษณที่โด้ด้เด้นกวัาธรรมาสนตั่งข้าสงหข้อุงวัด้อุนในอุำเภัอุเมอุง
ั
์
�
่
่
ั
์
�
ิ
ั
�
่
์
้
้
ิ
์
อุุบลราชธาน่ค้อุ ม่ข้าสิงหสูงกวั่าตั่รงกลางนมสิงห์ ที่ั�งส่�ด้้านตั่ด้แกวัคริสตั่ัล ด้้านล่าง
