Page 25 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๔ (ตุลาคม ๒๕๖๑ - พฤษภาคม ๒๕๖๒) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 25
วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒ 21 ๒๑
วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
พระวาลวิชนี ของเดิมสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๑ เป็นพัดใบตาล
แบบที่เรียกกันว่า พัชนีฝักมะขาม ที่ใบตาลปิดทอง ขอบขลิบทองคำ
ด้ามก็ทำด้วยทองคำ ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๔ ทรงพระราชดำริว่า
ตามพระบาลีที่เรียกว่า “วาลวิชนี” นั้นไม่ควรจะเป็นพัดใบตาล ควรจะเป็น
เครื่องโบกปัดที่ทำด้วยขนจามรี จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระ
แส้จามรีขึ้นเป็นเครื่องราชกกุธภัณฑ์ ภายหลังใช้ขนหางช้างเผือกแทน
เรียกว่าพระแส้ขนหางช้างเผือก แต่ก็ไม่อาจที่จะเลิกใช้พัดใบตาลของเดิมได้
จึงโปรดให้ใช้ควบคู่กัน โดยเรียกของสองสิ่งรวมกันว่า “วาลวิชนี”
ฉลองพระบาท เป็นฉลองพระบาทเชิงงอน ทำด้วยทองคำลงยา
ราชาวดีฝังเพชร มีน้ำหนัก ๖๕๐ กรัม สร้างเป็นเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์
ตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระมหาราชครูวามหามุนี
เป็นผู้สวมถวาย