Page 42 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๘ (มิถุนายน ๒๕๖๕ - พฤษภาคม ๒๕๖๖) : สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 42
34 วััฒนศิิลปสาร ปีที่่� ๑๘
๓.๒ ประวั้ตั้ธิรรมาสน้ตั้้�งขาสิงห์
ิ
์
ั
ธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ วััด้มณ่วันาราม ที่ั�งสอุงหลังใช้สำหรับนั�งสวัด้
่
พระปาตั่ิโมกข้ทีุ่กก�งเด้้อุน ใช้สำหรับน�งแสด้งพระธรรมเที่ศินา และใช้เป็นเสล�ยงแห่
์
่
ั
ในพธ่ตั่่าง ๆ อุาสาภัูธร (ที่อุงด้ำ กันยกาญจัน์) เป็นช่างที่ำและเป็นผ้ถุวัายหลังหน�ง
ิ
่
ู
้
ู
ั
่
ุ
่
้
ุ
ู
�
่
่
ด้วัย มข้อุมูลวั่าตั่ระกูลน�เป็นผอุุปถุัมภั์วัด้และม่อุฐิบรรจัอุยที่ซึ่มประตัู่วัด้ด้้านที่ศิใตั่ ้
ั
้
้
ั
ิ
่
ุ
ส่วันอุกหลังหน่�งกล่าวัวั่าชาวัเม้อุงสุรินที่ร์นำมาถุวัายพระอุริยวังศิาจัารย์ (ที่่านเจั้าสย)
้
ั
ในงานกฐิน รูปแบบศิิลปกรรมเป็นแบบเม้อุงอุุบลราชธาน่ที่ั�งสอุงหลัง ในประวัตั่ิวัด้มณ ่
ั
ิ
ั
้
วันารามได้้กล่าวัถุ่งประวััตั่ข้อุงธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ไวัด้ังน่�
“ธรรมาสน์์แสดงธรรม สลัักลัายกน์ดก (กน์ก) ปิิดทองเปิลัวปิระดับกระจก
ั
์
ิ
ุ
สลัับสี ๒ หลััง หลัังหน์่�งของชาวเมืองสรน์ทรน์ำมาถวายท่าน์เจ้า พร้อมกับกฐิิน์สมัย
่
ท่าน์เจ้าครองวัด, อีกธรรมาสน์์หน์่�งสร้างข�น์ใหม่สมัยท่าน์ธรรมบาลัครองวัด อาสาภููธร
็
ั
(ทองดำ กน์ยกาญจน์์) เปิน์ช่าง” (พระเที่พมงคลเมธ่ ๒๕๒๓ : ๓๐–๓๑)
ั
่
ั
่
จัากประวััตั่ิข้้างตั่้นน� ธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ วัด้มณ่วันารามจังสร้างในสมัยที่�พระ
่
ั
้
อุริยวังศิาจัารย์ ญาณวัิมลอุุบลสังฆ์ปาโมกข้์ (ที่่านเจั้าสุย) เป็นเจั้าอุาวัาสวัด้มณ่วันาราม
(ครอุงวััด้ราวัปี พ.ศิ. ๒๓๖๙–๒๔๙๕) จั่งเป็นธรรมาสน์ที่่�เก่าแก่มาก และอุ่กหลังหน่�ง
สร้างข้่�นในสมัยที่่านพระธรรมบาล (ผุย ธมฺมปาโล) ครอุงวััด้ พ.ศิ. ๒๔๕๓–๒๔๖๔
ั
ุ
ธรรมาสน์ตั่�งข้าสิงห์ ๒ หลังน่ม่รูปลักษณะใกล้เค่ยงกัน หลังที่่�ชาวัสรินที่ร์นำ
�
่
่
มาถุวัายกน่าจัะสร้างโด้ยช่างเม้อุงอุุบลราชธานเช่นเด้ยวักับหลังที่� ๑ เพราะประด้ับ
็
่
่
�
่
ลวัด้ลาย ด้อุกกาละกับ ด้อุกกาละกับน�เป็นลายเฉพาะแบบศิิลปะล้านช้างที่ช่างเม้อุง
อุุบลนิยมที่ำเช่นเด้่ยวักันกับช่างเวั่ยงจัันที่น ์
่
ด้อุกกาละกับน�ญาที่่านพระมหาเหวัด้ มะเสไน (ด้ร.) รอุงประธาน
อุงค์การพระพที่ธศิาสนาสัมพันธ์แห่ง สปป.ลาวั เจั้าอุาวัาสวัด้สสะเกด้ ได้อุธิบายวั่า
ั
้
ุ
่
์
ั
ั
่
ั
ั
่
ั
�
“ลายด้อุกกาลกปแปลวัาลายด้อุกแหงกาลเวัลา” (ณฐพงค มนคง, สมภัาษณ) ลกษณะ
์
เป็นด้อุกไมตัู่มไม่ปรากฏวั่าม่ด้อุกบาน คล้ายผลสับปะรด้ หร้อุคล้ายลายก้านข้ด้
้
ั
ด้อุกหวัายข้อุงภัาคกลาง ลายบักนด้ก็เรยก ในเม้อุงอุุบลราชธานพบที่�บานประตัู่หอุ
่
่
่
่
ั
พระพุที่ธบาที่วัด้ที่งศิรเม้อุง หน้าบันหอุไตั่รวัด้ที่งศิรเม้อุง บานประตัู่และบานหน้า
่
ุ
ุ
่
่
ั
ั
ตั่่างสิมหลังเด้ิมวัด้มณ่วันาราม บานประตัู่พระอุุโบสถุหลังเด้ิมข้อุงวัด้สุปัฏนาราม
ั