Page 47 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๙ (มิถุนายน ๒๕๖๖ - พฤษภาคม ๒๕๖๗) : สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 47
�
วััฒนัศิิลปสาร ปที ๑๙ (มิถุุนัายนั ๒๕๖๖-พฤษภัาคม ๒๕๖๗) 39
ี
็
์
ิ
๔) การสิถาปนัาจิฬาลังกรณมหาวัทยาลัย พระบาทสมเด้จัพระมงกุฎเกล้า
ั
ุ
�
้
ู
้
�
ั
เจั้าอุย่หวัได้้โปรด้เกล้าฯ สถุาปนัา จัุฬาลงกรณี์มหาวัิทยาลัยขึ้นัเมอุ พ.ศิ. ๒๔๕๙
ั
�
้
ี
้
เมอุแรกต่ง ม ๔ คณีะ คอุ คณีะแพทยศิาสต่ร์ คณีะรฐประศิาสนัศิาสต่ร์ คณีะ
ั
์
�
ิ
ั
ี
้
�
ั
ู
ึ
ิ
วัศิวักรรมศิาสต่ร์ และคณีะอุกษรศิาสต่ร์และวัทยาศิาสต่ร์ ซึ่งมแผนักฝกหด้ครในั
คณีะอุักษรศิาสต่ร์และวัิทยาศิาสต่ร์ด้้วัย
๑.๑.๒ การตั�งโรงเรียนัฝึกหัดครูในัหวัเมือง
ั
ั
ี
ั
ในัขึ้ณีะท�กระทรวังธรรมการต่�งโรงเรียนัฝึกหด้อุาจัารย์ (พ.ศิ. ๒๔๕๖
�
เปล�ยนัช�อุเป็นั “โรงเรียนัฝึกหัด้ครู”) ขึ้นัในักรุงเทพฯ หลายโรงเรียนันั�นั แต่ยังไม่ม ี
ี
ั
้
่
้
ั
่
ิ
ู
ู
�
การต่ั�งโรงเรียนัฝึกหด้ครูขึ้นัในัภัมภัาคหร้อุในัหวัเม้อุงแต่อุย่างใด้ ครที�ทำการสอุนัในั
ั
้
้
่
่
โรงเรียนัประชาบาล ในัหวัเม้อุงซึ่�งสวันัใหญต่ั�งอุยู่ในัวััด้ จั้งเปนัพระหร้อุประชาชนัทีม ี
็
�
ั
ควัามรู้พอุสอุนัได้้ แต่่กมีครจัำนัวันัหนั้�ง ที�สมุหเทศิาภัิบาลมณีฑลต่่าง ๆ คด้เล้อุกเด้็ก
ั
็
ู
ั
นัักเรียนัที�เรียนัด้ีเขึ้้ามาเรียนัที “โรงเรียนัฝึกหด้ครฝั�งต่ะวัันัต่ก” มณีฑลละ ๔–๕ คนั
�
ู
ในัแต่่ละป ี
�
ในั พ.ศิ. ๒๔๕๖ กระทรวังธรรมการจั้งได้้มทอุงต่ราที ๑๐/๑๗๑๗
้
ี
ลงวัันัที ๑๑ มิถุุนัายนั พ.ศิ. ๒๔๕๖ แจั้งให้มณีฑลต่่าง ๆ ต่ั�งโรงเรียนัฝึกหด้ครูขึ้้�นัในั
�
ั
้
้
้
“โรงเรียนัต่ัวัอุย่างมณีฑล” ได้ต่ามควัามเหมาะสม ซึ่�งปรากฏวั่า หลายมณีฑลได้ขึ้อุ
�
้
ั
ั
จัด้ต่�งโรงเรียนัฝึกหัด้ครูในัโรงเรียนัต่ัวัอุย่างมณีฑลขึ้นั ในั พ.ศิ. ๒๔๕๗ สิำหรับมณฑลั
้
อุบลัราชธิานัี สินันัษ์ฐิานัวั�า ตั�งขึนัในั พ.ศ. ๒๔๕๘ ซึ่�งปรากฏในัรายงานักระทรวัง
ั
�
ิ
ธรรมการ ฉบับที ๑๑ พุทธศิักราช ๒๔๖๑ ซึ่�งประเทศิไทยแบ่งการปกครอุงเปนั ๑๕
�
้
็
มณีฑล (นัับรวัมมณีฑลกรุงเทพฯ ด้้วัย) เฉพาะในัหวัเม้อุงม ๑๔ มณีฑล ค้อุ มณีฑล
ั
ี
ุ
ี
ี
นัครไชยศิร อุยุธยา นัครสวัรรค พิษณีุโลก ราชบร จัันัทบร ปต่ต่านั สุราษฎร ภัูเกต่
ุ
ี
็
์
ั
ี
์
้
็
รอุยเอุด้ นัครราชสีมา นัครศิรีธรรมราช อุุบลราชธานั และมณีฑลพายัพ ซึ่�งแต่่ละ
ี
้
ั
มณีฑลกมีโรงเรียนัฝึกหด้ครูรวัมเปนั ๑๔ โรงเรียนั และรวัมนัักเรียนัฝึกหัด้ครท�งสนั
�
ั
ู
ิ
็
็
�
๑๖๗ คนั (กระทรวังธรรมการ รายงานักระทรวังธรรมการ ฉบับที ๑๑ พุทธศิักราช
๒๔๖๑ หนั้า ๖๗–๗๐)
้
โรงเรียนัฝึกหัด้ครูในัมณีฑลส่วันัหนั�งเปิด้สอุนัในัระด้ับ “ประโยค
ู
ครมูล” แต่่บางมณีฑลก็ปรับปรุงในับางวัิชา และปรับเป็นั “ประกาศินัียบัต่รครูมูล
มณีฑล”