Page 14 - แม่ดีเด่นราชภัฏ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๔ สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 14
แม่ดีเด่นราชภัฏ ประจำาปีพุทธศักราช ๒๕๖๔
สำานักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
พุระราชประวััติิ
สำม่เดี็จำพุระนางเจำ้าสำิริกิติิ� พุระบรม่ราชินีนาถ้ พุระบรม่ราชชนนีพุันปีห่ลึวัง
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ิ� พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เป็นพระธิดาของ
พลเอก พระวรวงศ์เธอ กรมหม่�นจันทบุรีสุรนาถ (หม่อมเจ้านักขัติ์รมงคล กิติ์ิยากร) กับหม่อมหลวงบัว กิติ์ิยากร
ทรงพระราชสมภพเม่�อวันศุกร์ที� ๑๒ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๔๗๕ ณ บ้านของพลเอก เจ้าพระยาวงศานุประพัทธ์
(หม่อมราชวงศ์สท้าน สนิทวงศ์) บิดาของหม่อมหลวงบัว ติ์ั�งอย่่ถนนพระราม ๖ จังหวัดพระนคร (ปัจจุบัน ค่อ
กรุงเทพมหานคร) พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอย่่หัว รัชกาลที� ๗ พระราชทานนาม “สิิริิกิิติ์ิ�” มีความหมายว่า
“ผู้้�เป็็นศริีแห่่งริาชสิกิุลกิิติ์ิยากิริ” ฐานันดรศักดิ�หม่อมราชวงศ์ มีพระเชษฐาและพระกนิษฐา ดังนี�
๑. หม่อมราชวงศ์กัลยาณกิติ์ิ� กิติ์ิยากร
๒. หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ิ� กิติ์ิยากร
๓. สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ิ� พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
๔. หม่อมราชวงศ์บุษบา กิติ์ิยากร
เม่�อแรกพระราชสมภพ ทรงอย่่ในความด่แลของเจ้าพระยาวงศานุประพัทธ์ และท้าววนิดาพิจาริณี
ผู้่้เป็นคุณติ์าและคุณยาย เน่�องจากหม่อมเจ้านักขัติ์รมงคล กิติ์ิยากร (พระยศขณะนั�น) ทรงย้ายจากราชการทหาร
ไปดำารงติ์ำาแหน่งเลขานุการสถานเอกอัครราชท่ติ์ไทยประจำากรุงวอชิงติ์ัน ดี.ซีี. สหรัฐอเมริกาและเม่�อหม่อมหลวงบัว
ให้กำาเนิดหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ิ� กิติ์ิยากร แล้วจึงเดินทางติ์ามไปภายหลัง พุทธศักราช ๒๔๗๗ หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ิ�
กิติ์ิยากร มีชันษาประมาณ ๒ ขวบเศษ หม่อมเจ้านักขัติ์รมงคล กิติ์ิยากร ทรงขอลาออกจากราชการ พาครอบครัว
กลับประเทศไทย พำานักอย่่ ณ ติ์ำาหนักของราชสกุลกิติ์ิยากร ริมแม่นำ�าเจ้าพระยา ปากคลองผู้ดุงกรุงเกษม ย่านเทเวศร์
สมเด็็จพระเจ้าอยู่่�หััวภู่มิพลอด็ุลยู่เด็ช ทรงฉายู่พระร่ปร�วมกัับ
หัม�อมหัลวงบัว กัิติิยู่ากัร หัม�อมราชวงศ์์สิริกัิติิ� กัิติิยู่ากัร
หัม�อมเจ้านัักัขััติรมงคล กัิติิยู่ากัร หัม�อมราชวงศ์์กััลยู่าณกัิติิ� กัิติิยู่ากัร
หัม�อมราชวงศ์์บุษบา กัิติิยู่ากัร และ หัม�อมราชวงศ์์อด็ุลกัิติิ� กัิติิยู่ากัร
พุทธศักราช ๒๔๘๐ หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ิ� กิติ์ิยากรเริ�มการศึกษา เข้าเรียนชั�นอนุบาลที�โรงเรียนราชินี
ปากคลองติ์ลาด เน่�องจากขณะนั�นอย่่ในระหว่างสงครามมหาเอเชียบ่รพา กรุงเทพมหานครถ่กโจมติ์ีทางอากาศ
บ่อยครั�ง การคมนาคมไม่สะดวกและไม่ปลอดภัยนัก จึงย้ายไปศึกษาที�โรงเรียนเซีนติ์์ฟรังซีีสซีาเวียร์ คอนแวนติ์์ สามเสน
ซีึ�งอย่่ใกล้วัง ในชั�นประถมศึกษาและมัธยมศึกษา นอกจากการเรียนติ์ามหลักส่ติ์รปกติ์ิแล้ว ได้เรียนเพิ�มเติ์ิมฝึึกฝึนด้าน
ภาษา ค่อ ภาษาอังกฤษ ฝึรั�งเศสและเล่อกวิชาการดนติ์รีด้วยความติ์ั�งใจ ค่อ เปียโน
พุทธศักราช ๒๔๘๙ หม่อมเจ้านักขัติ์รมงคล กิติ์ิยากร ทรงได้รับแติ์่งติ์ั�งให้เป็นเอกอัครราชท่ติ์ประจำา
ราชสำานักเซีนติ์์เจมส์ ประเทศอังกฤษ ทรงพาโอรส ธิดาทุกคนไปด้วย ขณะนั�นหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ิ� กิติ์ิยากร อายุ ๑๓ ปี
ศึกษาจบชั�นมัธยมศึกษาปีที� ๓ ระหว่างพำานักอย่่ในประเทศอังกฤษ หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ิ� กิติ์ิยากร ได้ศึกษา
ภาษาอังกฤษและภาษาฝึรั�งเศสควบค่่ไปกับการเรียนเปียโนกับคร่พิเศษ อย่่ที�ประเทศอังกฤษไม่นานนัก
หม่อมเจ้านักขัติ์รมงคล กิติ์ิยากร ทรงติ์้องย้ายไปเป็นท่ติ์ที�ประเทศเดนมาร์กและประเทศฝึรั�งเศส ติ์ามลำาดับ
12