Page 15 - หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-BOOK) เพชรราชธานี ประจำปี ๒๕๖๓ สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 15
อัครำภิรักษศิลปิน
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงมีพระปรีชาสามารถล�้าเลิศ
ในงานประณีตศิลป์ทุกแขนง ทรงตระหนักในคุณค่าความงามของศิลปะ และทรงทุ่มเทพระก�าลังในการท�านุบ�ารุง
งานศิลปะไว้เป็นสมบัติศิลป์แห่งแผ่นดินไทย พระองค์ทรงเป็นมิ่งขวัญของเหล่าช่างศิลปิน ทรงมีคุณูปการอย่างยิ่ง
ในการอุปถัมภ์ช่างศิลปะ ทรงอนุรักษ์และฟื้นฟูงานศิลปะที่ใกล้จะสูญสิ้นให้กลับคืนมาสร้างคุณค่าและความ
ภาคภูมิใจแก่ประชาชนชาวไทย พระมหากรุณาธิคุณในการท�านุบ�ารุงงานศิลปะมีอเนกประการ พระราชอัธยาศัย
และพระราชนิยมในความเป็นไทย ท�าให้พระองค์มีพระราชปณิธานและพระราชประสงค์จะเผยแพร่เอกลักษณ์
แห่งความเป็นไทยให้เป็นที่รู้จักของชนทั่วโลก พระองค์ตั้งพระราชหฤทัยจะช่วยให้ชาวไทยมีงานศิลปหัตถกรรม
เป็นอาชีพเสริมนอกเหนือจากเกษตรกรรมซึ่งเป็นอาชีพหลัก เพื่อสร้างรายได้และแก้ไขปัญหาความยากจน
ซึ่งนอกจากจะช่วยรักษาศิลปหัตถกรรมโบราณของไทยหลายชนิดมิให้เสื่อมสูญไปแล้ว ยังท�าให้ราษฎรมีความ
ภูมิใจในคุณค่าแห่งความสามารถของตน และนานาอารยประเทศได้ตระหนักในฝีมือและความเจริญทาง
ศิลปวัฒนธรรมของไทย
ดังเป็นที่ประจักษ์ว่า พระราชด�าริและพระราชกรณียกิจนานัปการของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ก่อให้เกิดการอนุรักษ์ สร้างสรรค์ ส่งเสริม และสืบทอดงานศิลปะ
โบราณให้ด�ารงคงอยู่อย่างกลมกลืนกับบริบทของสังคมไทยสมัยใหม่ พระองค์ทรงริเริ่มให้มีการศึกษา ค้นคว้า และ
ท�านุบ�ารุงงานศิลปะโบราณ ไม่ว่าจะเป็นสถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตรกรรม วรรณคดี ดนตรี นาฏศิลป์ และ
หัตถศิลป์ พระองค์ทรงฟื้นฟู รักษา และพัฒนามรดกทางศิลปะของแผ่นดินให้เจริญรุ่งเรือง อีกทั้งทรงให้ความ
ส�าคัญแก่การถ่ายทอดคุณค่าของศิลปะไทยทุกแขนง สู่เด็กและเยาวชนซึ่งเป็นก�าลังในอนาคตที่จะดูแลรักษา
มรดกศิลป์ของไทยสืบไป โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดตั้งศูนย์ศิลปาชีพเพื่อน�าบุตรหลาน
ของเกษตรกรมาฝึกอาชีพด้านหัตถศิลป์ในแขนงต่าง ๆ เพื่อมิให้สูญหายไป ทรงส่งเสริมและอนุรักษ์การทอผ้าไหม
และผ้าทอพื้นเมืองศิลปะแบบไทย พระราชด�าริเกี่ยวกับการอนุรักษ์ดูแลงานศิลปะไทยได้สร้างความตื่นตัว
ในหมู่ประชาชน ก่อให้เกิดการท�านุบ�ารุงงานศิลปะอย่างเข้มแข็งและต่อเนื่อง นอกจากนี้ พระองค์ทรงเป็น
แบบอย่างในการใช้สอยงานศิลปหัตถกรรมของไทยเป็นประจ�าสม�่าเสมอ จนเกิดความนิยมแพร่หลายในหมู่
ประชาชนชาวไทย ทรงสร้างเอกลักษณ์และอัตลักษณ์แห่งศิลปวัฒนธรรมไทย ให้เป็นที่ประจักษ์แก่สายตาของ
ชาวโลก นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่และทรงคุณค่าอเนกอนันต์
รัฐบาลในนามคณะรัฐมนตรีจึงมีมติเมื่อวันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๕๕ น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย
พระราชสมัญญา “อัคราภิรักษศิลปิน” (อ่านว่า อัก-คะ-รา-พิ-รัก-สิน-ละ-ปิน) ซึ่งมีความหมายว่า “ศิลปินยิ่งใหญ่
ผู้ปกปักรักษางานศิลปะ” แด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
เพื่อเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๑๒ สิงหาคม ๒๕๕๕ และส�านึก
ในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการ ในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู รักษา สร้างสรรค์ ส่งเสริม
สืบทอด และพัฒนามรดกทางศิลปะของแผ่นดินให้เจริญรุ่งเรืองอย่างต่อเนื่อง เป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชน
ทั้งในประเทศและต่างประเทศ อันเป็นประโยชน์ยิ่งต่อพสกนิกรชาวไทยและชาติบ้านเมือง
เพชรราชธานีี 13
รางวัลเชิดชูเกียรติผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม ประจำาปีพุทธศักราช ๒๕๖๓