Page 12 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๔ (ตุลาคม ๒๕๖๑ - พฤษภาคม ๒๕๖๒) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 12

๘  ๘ 8  วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒                                          วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒  ๙  ๙
                                                                                                                              วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
        วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
        วัฒนศิลปสาร (ฉบับพิเศษ) พระราชพิธีบรมราชาภิเษก


            การเรียกชื่อพิธีก็แตกตางกันออกไปในแตละสมัย เชน สมัยอยุธยา                                     ตอมาในสมัยกรุงธนบุรี ไมปรากฏหลักฐานการประกอบ
            สมัยรัตนโกสินทรตอนตน เรียกวา                                                           พระราชพิธีบรมราชาภิเษก สันนิษฐานวาทำตามแบบอยางเมื่อครั้งสมัย

                      “พระราชพิธีราชาภิเษก” หรือ “พิธีราชาภิเษก”                                      สมเด็จพระเจาอยูหัวบรมโกศ แหงกรุงศรีอยุธยา แตทำอยางสังเขป เพราะ

                    สวนในปจจุบันเรียกวา “พระราชพิธีบรมราชาภิเษก”                                   บานเมืองไมสงบเรียบรอย ยังอยูในภาวะสงคราม

                   สมัยสุโขทัย ปรากฏหลักฐานในศิลาจารึกหลักที่ ๒ หรือจารึกวัด                                 ครั้นถึงสมัยรัตนโกสินทร เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๕ พระบาทสมเด็จ
            ศรีชุม ซึ่งเปนเหตุการณที่เกิดขึ้นเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ กลาวถึงการ                   พระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช ไดประดิษฐานพระบรมราชจักรีวงศ และ

            ขึ้นเปนผูนำของพอขุนบางกลางหาว ไววา                                                   ทรงกรุณาโปรดเกลาฯ ใหประกอบพระราชพิธีปราบดาภิเษกแตโดยสังเขป
                                                                                                      ยังไมพรอมมูล เต็มตำรา ครั้น พ.ศ. ๒๓๒๖ โปรดใหขาราชการผูรูครั้งกรุง
                   “...พอขุนผาเมืองจึงอภิเษกพอขุนบางกลางหาวใหเมืองสุโขทัย                          เกา มีเจาพระยาเพชรพิชัยเปนประธาน ประชุมปรึกษาหารือกับสมเด็จ
            ใหทั้งชื่อตนแกพระสหายเรียกชื่อศรีอินทรบดินทราทิตย...”
                                                                                                      พระสังฆราชและพระราชาคณะผูใหญ ทำการสอบสวนรวมกันตรวจสอบ
                   สวนในศิลาจารึกวัดปามะมวงภาษาไทย และภาษาเขมรกลาวถึง                             ตำราวาดวยการราชาภิเษกในแผนดินสมเด็จพระเจาอุทุมพร หรือขุนหลวง

            เครื่องราชกกุธภัณฑในพิธีบรมราชาภิเษกพระมหาธรรมราชาที่ ๑ (ลิไทย)                          วัดประดูแลวแตงเรียบเรียงขึ้นไวเปนตำรา เรียกวา “ตำราราชาภิเษกครั้ง
            วามี มกุฎ พระขรรคชัยศรี และเศวตฉัตร                                                     กรุงศรีอยุธยาสำหรับหอหลวง” เปนตำราที่เกี่ยวกับการราชาภิเษกที่เกาแก

                   สมัยอยุธยา ปรากฏหลักฐานเกี่ยวกับพระราชพิธีบรมราชาภิเษก                             ที่สุดเทาที่พบหลักฐานในประเทศไทยเมื่อไดแบบแผนการราชาภิเษก

            ในคำใหการของชาวกรุงเกา ขอความตอนหนึ่งกลาวถึงขั้นตอนของ                                ที่สมบูรณแลว อีกทั้งพระราชมณเฑียรสถานที่สรางขึ้นใหมแลวเสร็จใน พ.ศ.
            พระราชพิธีนี้วา                                                                          ๒๓๒๘ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
                                                                                                      ใหสมบูรณตามแบบแผนอันไดเคยมีมาแตเกากอนอีกครั้งหนึ่ง และ
                   “...พระเจากรุงศรีอยุธยาจึงโปรดใหเอาไมมะเดื่อนั้น มาทำตั่ง                       แบบแผนการราชาภิเษกดังกลาวไดรับการยึดถือปฏิบัติเปนแบบอยางสืบมา

            สำหรับประทับสรงพระกระยาสนานในการมงคล เชน พระราชพิธี                                      เพื่อความเปนพระมหากษัตริยโดยสมบูรณ บางพระองคทรงประกอบ
            บรมราชาภิเษก เปนตน พระองคยอมประทับเหนือพระที่นั่งตั่งไมมะเดื่อ                       พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ๒ ครั้ง คือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา

            สรงพระกระยาสนานกอนแลว (จึงเสด็จไปประทับพระที่นั่งภัทรบิฐ)                               เจาอยูหัว และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว
            มุขอำมาตยถวายเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ คือ มหามงกุฎ ๑ พระแสงขรรค

            ๑ พัดวาลวิชนี ๑ ธารพระกร ๑ ฉลองพระบาทคู ๑...”
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17