Page 25 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๗ (มิถุนายน ๒๕๖๔ - พฤษภาคม ๒๕๖๕) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

หน้า | 21

3. บ้านพักพนักงานรถไฟ
3. บานพัักพันกงานรถไฟ
ั
้
ันั
�
ี
้
ุ
ี
่
เมอุกรมรถุไฟ ได้มก�รกอุสำร�งสำถุ�นัรถุไฟอุบลร�ชธ�นัี จังได้มก�รจั�งง�นัจั�กแรงง�นัในัพ้นัทชมช
ุ
�
้
้
ี
้
�
้
่
ี
เมื่อกรมรถไฟ ได้มีการก่อสร้างสถานีรถไฟอุบลราชธานี จึงได้มีการจ้างงานจากแรงงานในพื้นที่ชุมชนลบ
้
่
้
�
่
ี
ลบแล (เปนัพนัทด้�นัหลงสำถุ�นัรถุไฟ) และพนัทใกลเคยงเพอุรวัมกอุสำร�งบ�นัพกพนักง�นัรถุไฟ พรอุม ๆ กบชวังเวัล�
็
้
ั
ั
้
ั
�
้
แล (เป็นพื้นที่ด้านหลังสถานีรถไฟ) และพื้นที่ใกล้เคียงเพื่อร่วมก่อสร้างบ้านพักพนักงานรถไฟ พร้อม ๆ กับช่วงเวลา
้
�
้
ี
ี
่
ั
�
�
ี
้
ั
ของการก่อสร้างสถานีรถไฟ ซึ่งบ้านพักของพนักงานถูกออกแบบออกเป็น 3 ลักษณะ คือ ห้องแถวไม้ 1 ห้องแถวไม
ข้อุงก�รกอุสำร�งสำถุ�นัรถุไฟ ซึ่งบ�นัพกข้อุงพนักง�นัถุกอุอุกแบบอุอุกเปนั 3 ลกษณิะ คอุ หอุงแถุวัไม 1 หอุงแถุวัไม ้้
้
ี
้
ั
�
่
้
ั
ู
ั
้
่
้
็
้
ิ
้
้
�
�
็
่
2 และ อาคารไม้เดี่ยว เพื่อเป็นสวัสดิการให้แก่พนักงานรถไฟ ดังนี้ �
2 และ อุ�ค�รไมเด้ียวั เพ้อุเปนัสำวััสำด้ก�รใหแกพนัักง�นัรถุไฟ ด้งนัี
ั
ู
็
�
้
็
้
1) ห้องแถวไม้ 1 : เป็นห้องพักพนักงานรูปแบบแรก ซึ่งมีการก่อสร้างเป็นอาคารไม้ยกพื้นสูงด้วยเสา
้
1) หอำงแถวไม 1: เปนัหอุงพกพนักง�นัรูปแบบแรก ซึ่งมก�รกอุสำร�งเปนัอุ�ค�รไม้ยกพนัสำงด้วัย
�
ี
ั
่
ั
้
้
้
่
้
ำ
ู
�
ั
ั
ั
้
่
ี
้
ั
ี
�
้
เสำ�ปนัข้นั�ด้ใหญ่เปนัฐ�นั และติวัอุ�ค�รได้กอุสำร�งด้วัยไมเนัอุแข้ง มทงหมด้จั�นัวันั 4 หลง ติงเรยงข้นั�นักบถุนันั
้
�
็
ั
็
ปูนขนาดใหญ่เป็นฐาน และตัวอาคารได้ก่อนสร้างด้วยไม้เนื้อแข็ง มีทั้งหมดจำนวน 4 หลัง ตั้งเรียงขนานกับถนน
ั
ี
้
ู
ั
่
�
�
ั
่
ั
็
โชคชย-เด้ชอุุด้ม ซึ่่งด้้�นับนัข้อุงติวัอุ�ค�รจัะมลกษณิะเปนัหอุงโถุงย�วั มท�งเด้นัเช้อุมติอุกนัอุยติรงกล�งอุ�ค�ร
ี
ิ
โชคชัย-เดชอุดม ซึ่งด้านบนของตัวอาคารจะมีลักษณะเป็นห้องโถงยาว มีทางเดินเชื่อมต่อกันอยู่ตรงกลางอาคาร
ระหว่างกัน ที่ถูกแบ่งออกเป็นห้องพกจำนวน 5 ห้อง ซึ่งแต่ละห้องจะถูกแบ่งพนที่ออกดังนี้ ด้านหน้าอาคารจะเป็น
่
�
ู
ี
�
ั
�
็
่
้
ระหวั�งกนั ทถุกแบงอุอุกเปนัหอุง ัพักจัำ�นัวันั 5 ห้อุง ซึ่่งแติ่ละห้อุงจัะถุูกแบ่งพ้นัทีอุอุก ด้ังนัี� ด้้�นัหนั้�อุ�ค�ร
�
ื้
�
็
จัะเปนัหอุ ้ ้งพัก ด้้�นัหลังข้อุงอุ�ค�รจัะเป็นัห้อุงครัวั ด้้�นัล่�งข้อุงติัวัอุ�ค�รจัะเป็นัห้อุงนัำ� และพ้นัทีด้้�นัล่�งจัะเป็นั ่ ี
�
�
ห้องพัก ดานหลังของอาคารจะเป็นห้องครัว ด้านล่างของตัวอาคารจะเป็นห้องน้ำ และพื้นที่ด้านล่างจะเป็นพื้นท
�
ั
่
่
่
ั
ี
้
�
ั
ั
�
ั
�
พนัทีโลงข้อุงแติละหอุงพก สำวันับนัได้ในัก�รข้่นัอุ�ค�รจัะมบนัได้เช้อุมกนัระหวั�งอุ�ค�รหลงที 1 และอุ�ค�รหลงที 2
�
�
้
่
ั
โล่งของแต่ละห้องพัก ส่วนบันไดในการขึ้นอาคารจะมีบันไดเชื่อมกันระหว่างอาคารหลังที่ 1 และอาคารหลังที่ 2
ู
�
้
ี
้
�
2) หอำงแถวไม 2: เปนัหอุงพกพนัักง�นัรปแบบทีสำอุง ซึ่่งอุ�ค�รรปแบบนัีได้้มก�รปรบปรงรปแบบ
ู
2) ห้องแถวไม้ 2 : เป็นห้องพักพนักงานรูปแบบที่สอง ซึ่งอาคารรูปแบบนี้ได้มีการปรับปรุงรูปแบบการ
ั
ุ
�
้
ั
็
ู
�
็
้
่
�
ั
้
�
้
�
�
้
�
้
้
่
้
�
ก�รใชง�นั โด้ยก�รกอุสำร�งหอุงแถุวัแบบก�รยกพนัข้่นัสำอุงชันั และแบงพนัทีก�รใชง�นัอุอุก ด้งนัี ชันับนัเปนัหอุงพก ั
ั
ใช้งาน โดยการก่อสร้างห้องแถวแบบการยกพื้นขึ้นสองชั้น และแบ่งพื้นที่การใช้งานออกดังนี้ ชั้นบนเป็นห้องพก
�
่
้
�
่
้
็
�
ั
�
ี
้
้
้
ชันัล�งจัะเปนัหอุงนั�และหอุงครวั และมบนัได้ข้่นัด้้�นัหนั�เหม้อุนักนัในัทุกหอุง เพ้อุสำร�งควั�มเปนัสำวันัติวัใหกับ
ั
็
ั
ำ
้
ั
ั
ชั้นล่างจะเป็นห้องน้ำและห้องครัว และมีบันไดขึ้นด้านหน้าเหมือนกันในทุกห้อง เพื่อสร้างความเป็นส่วนตัวให้กบ
พนัักง�นัรถุไฟ
พนักงานรถไฟ
้
ั
่
้
็
้
็
�
้
�
ั
ำ
่
ี
อาคารไม้เดี่ยว เป็นบ้านพักสำหรับนายสถานีรถไฟ ซึ่งเป็นบ้านไม้สองชั้นมีการแยกตัวอาคารออกเปน
ั
ี
ั
อำาคารไมเดี่ย่ว เปนับ�นัพกสำ�หรบนั�ยสำถุ�นัรถุไฟ ซึ่งเปนับ�นัไมสำอุงชนัมก�รแยกติวัอุ�ค�ร
�
็
้
็
ำ
�
้
่
ั
้
้
่
อุอุกเป็นัสำอุงสำวันั คอุ ด้�นัหนั�อุ�ค�รเป็นัสำวันัข้อุงบ�นัพก และด้�นัหลงจัะเปนัสำวันัข้อุงหอุงครวัและหอุงนั�
ั
่
ั
้
้
้
ั
สองส่วน คือ ด้านหน้าอาคารเป็นส่วนของบ้านพัก และด้านหลังจะเป็นส่วนของห้องครัวและห้องน้ำ โดยบ้านพก
�
ั
้
้
ี
้
ุ
โด้ยบ�นัพกหลงนั จัะมพนัทข้นั�ด้ใหญ่ข้นั�ด้ 2 หอุงนัอุนั มีระเบยงบ�นัและพนัทใชสำอุยอุนั ๆ คณิลงข้�ย
ี
้
�
้
ั
ุ
ี
ี
้
้
ี
�
�
�
�
หลังนี้ จะมีพื้นที่ขนาดใหญ่ขนาด 2 ห้องนอน มีระเบียงบ้านและพื้นที่ใช้สอยอื่น ๆ คุณลุงขายกาแฟโบราณหนา
้
์
ั
ิ
ั
่
่
้
้
ก�แฟโบร�ณิหนั�สำถุ�นัรถุไฟ ได้้เล�ถุ่งบ�นัพกพนัักรถุไฟ วั� (จัักร�พชญ อุติโนั, 2556)
ี
สถานีรถไฟ ได้เล่าถึงบ้านพักพนักรถไฟ ว่า (จักราพิชญ์ อัตโน, 2556)

้
�
ื
้
้
“มองออกไปฝั่่งตรงข้้ามด้้านหนาโรงแรมสากล มบ้้านไมเรอนไทย ใตถุุนสงหลายหลงข้อง
ี
ั
ู
“มองออกไปฝั่งตรงข้ามด้านหน้าโรงแรมสากล มีบ้านไม้เรือนไทย ใต้ถุนสูงหลายหลังของ
ี
ื
ู
ุ
ั
ข้้าราชการและพนกงานการรถุไฟ บ้้านทกหลงทาสเลอด้หมเรยงยาวไปจนถุงสถุานรถุไฟ ซึ่งเปน
ั
ึ
ี
�
ี
็
ึ
ข้าราชการและพนักงานการรถไฟสถานี บ้านทุกหลังทาสีเลือดหมูเรียงยาวไปจนถึงสถานีรถไฟ ซึ่งเป็น
�
ั
ี
ุ
ั
่
ั
ั
่
�
ี
ู
เอกลกษณ์์อยางหนึงข้องสถุานรถุไฟอบ้ลราชธานทียงคงอยเคยงคูกนมากบ้โรงแรมสากล”
ี
่
เอกลักษณ์อย่างหนึ่งของสถานีรถไฟอุบลราชธานีที่ยังคงอยู่เคียงคู่กันมากับโรงแรมสากล”

วารสารวัฒนศิิลปสาร ปีที่่� 17
ย่านชุุมชุนเก่่า...อำำาเภอำวาริินชุาริาบ 23
ำ
่