Page 41 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๗ (มิถุนายน ๒๕๖๔ - พฤษภาคม ๒๕๖๕) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 41
หน้า | 37
“ ...เด้มตลาด้จรง ๆ กอยตรงยงสงวน (เด้ม) จะมการนาสนคาข้องชาวบ้้านลงเรอมาข้ายทีนี �
ิ
�
ิ
ี
ื
ิ
้
ำ
่
ู
็
ิ
“ ...เดิมตลาดจริง ๆ ก็อยู่ตรงยงสงวน (เดิม) จะมการนำสินค้าของชาวบ้านลงเรือมาขายที่นี่ ตรงนี้มัน
ี
ี
ตรงนีมนเปนทาข้องสนคาจากอาเภอยางชมนอย จงหวด้ศรสะเกษ จะมข้องปามาข้าย เชน ปน สเสยด้
ั
ี
ู
็
่
่
ำ
ุ
่
ั
้
้
�
ี
ั
ิ
ี
เป็นท่าของสินค้าจากอำเภอยางชุมน้อย จังหวัดศรีสะเกษ จะมของป่ามาขาย เช่น ปูน สีเสียด เปลือกไม้ บ้านคุณ ี
ื
�
้
่
ื
ิ
ั
�
ั
ั
ุ
้
ี
�
์
ุ
ั
�
ื
เปลอกไม บ้านคณ์หมอพพฒนทอยู่ตรงหวมมนน เข้าจะเป็นคนรบ้ซึ่อข้ายข้องปา และชาวบ้านก็จะซึ่อ
้
ิ
หมอพพัฒน์ที่อยู่ตรงหัวมุมนั้น เขาจะเป็นคนรับซื้อขายของป่า และชาวบ้านก็จะซื้อน้ำมันก๊าดที่ส่งมาจากกรุงเทพฯ
นามนกาด้ที�สงมาจากกรงเทพฯ กลบ้ไปใช...”
�
ำ
กลับไปใช้...” ั ๊ ่ ุ ั ้
ี
ุ
ี
�
ิ
ี
็
ุ
ึ
�
่
ื
�
ื
ื
ี
“...จด้เปลยนทเหนวามความสะด้วกเม�อรถุไฟมาถุงอบ้ลราชธาน คอเรองข้องการข้นส่งสนคา ้
“...จุดเปล่ยนที่เห็นว่ามความสะดวกเมื่อรถไฟมาถึงอุบลราชธานี คือเรื่องของการขนส่งสินค้าจากเดิมเรา
ี
ี
จากเด้ิมเราจะใชแคทางเรอ เมอมีเสนทางรถุไฟมาถุึงการข้นส่งสนคาจะมากับ้ตรถุไฟ โด้ยจะมีคนจนไป
้
ื
ี
ิ
้
�
ู้
้
ื
่
จะใช้แคทางเรือ เมื่อมีเส้นทางรถไฟมาถึงการขนส่งสินค้าจะมากับตู้รถไฟ โดยจะมคนจีนไปขนน้ำมันก๊าดลงมา
่
ี
�
ข้นนามนกาด้ลงมา ซึ่งจะใชตะข้อ 5 ตะข้อเกี�ยวข้้างละ 5 ปิบ้ ข้นไปยงรถุบ้รรทกสบ้ลอ นอกจากนี�ยงม
ั
�
ั
้
ำ
้
ิ
ุ
ึ
๊
�
ั
ี
ซึ่งจะใช้ตะขอ 5 ตะขอเกี่ยวข้างละ 5 ปิ๊บ ขนไปยังรถบรรทุกสิบล้อ นอกจากนี้ยังมีเกลือทะเล ที่สำคัญรถไฟยง ั
่
ำ
ั
้
�
ำ
ั
ื
็
�
ั
�
ู
�
เกลอทะเล ทีสาคญรถุไฟยงเปนพาหนะทีสาคญทีนาซึ่อมาอยทีอบ้ลฯ...”
ุ
ำ
เป็นพาหนะที่สำคัญที่นำซ้อมาอยู่ที่อุบลฯ...”
ั
ั
่
ุ
ิ
ั
ื
ี
“...แตกอนบ้รษทจงหวด้ คอจะอยูตรงสะพานมลตลาด้ใหญ มบ้รษทจงหวด้ ซึ่งเปนข้องคณ์
ิ
ู
ั
ึ
�
่
็
ั
ั
่
่
“...แต่ก่อนบริษัทจังหวัด คือจะอยู่ตรงสะพานมูลตลาดใหญ่ มีบริษัทจังหวัด ซึ่งเป็นของคุณวิชิต โกศัลวิตร
วชต โกศลวตร (ฮกตาย) และคณ์หญงตุ่น โกศลวตรเปนผู่ด้แลกจการ จะเปนผู่้ควบ้คมสนคา เชน ไมข้ด้
ิ
ิ
ี
ิ
ิ
ั
็
้
๋
ุ
ั
้
็
ิ
ุ
้
ิ
ู
ิ
่
(ฮกต๋าย) และคุณหญิงตุ่น โกศัลวิตรเป็นผู้ดูแลกิจการ จะเป็นผู้ควบคุมสินค้า เช่น ไม้ขีดไฟ น้ำมันก๊าด น้ำตาล
ำ
ั
�
้
ำ
�
ึ
ั
ำ
ิ
ั
้
๊
ไฟ นามนกาด้ นาตาล ซึ่งในการทาการคาจะตองผ่่านบ้รษทจงหวด้...”
�
ั
ซึ่งในการทำการค้าจะต้องผ่านบริษัทจังหวัด...”
่
ั
�
ี
้
ี
ี
ุ
ี
�
ั
ุ
ุ
ื
“…การซึ่อสนคามาข้ายทอบ้ลฯ ในอด้ตจะตองนงรถุไฟไปกรงเทพฯ เอง แตยคหลง มชาวจน
�
้
ิ
ในกรงเทพฯ รบ้เข้าเปด้บ้รษทรบ้สงซึ่อสนคา เมอเราอยากได้อะไรกจะสงโทรเลข้ไปใหเข้าพรอมกบ้ธนาณ์ต ั ิ
“…การซื้อสินค้ามาขายที่อุบลฯ ในอดีตจะต้องนั่งรถไฟไปกรุงเทพฯ เอง แต่ยุคหลัง มีชาวจีนในกรงเทพฯ
ุ
�
ิ
ื
ั
ิ
้
ุ
่
้
็
ั
้
ิ
้
ั
ั
ื
�
�
ั
รับเขาเปิดบริษัทรับสั่งซื้อสินค้า เมื่อเราอยากได้อะไรก็จะส่งโทรเลขไปให้เขาพร้อมกับธนาณัติตามจำนวนเงินทีสั่ง
่
็
ั
�
ั
่
ั
ึ
�
ตามจานวนเงนทสง จากนนกจะไปข้นเงนแลวกไปประมลสนคาทเราอยากได้สงกลบ้มาให เพราะสมยกอน
ั
ำ
้
ู
ิ
�
ี
�
ี
็
ิ
ิ
่
้
�
้
้
จากนั้นก็จะไปขึ้นเงินแล้วก็ไปประมูลสินค้าที่เราอยากได้ส่งกลับมาให้ เพราะสมัยก่อนไม่มีธนาคาร เลยต้องสง ่
่
ไมมธนาคาร เลยตองสงธนาณ์ตเข้าไปแทน และในยคตอมา การซึ่อข้ายสนคาจะมการทาผ่าน
ิ
ั
่
ุ
ี
ิ
้
้
ี
่
่
ำ
ื
�
้
ธนาณัติเข้าไปแทน และในยุคต่อมา การซื้อขายสินค้าจะมีการทำผ่านพ่อค้าคนกลาง หลังจากนั้นเขาก็จะส่งของ
่
พอคาคนกลาง หลงจากนันเข้ากจะสงข้องกลบ้มาใหทางรถุไฟ…”
ั
็
�
ั
่
้
้
กลับมาให้ทางรถไฟ…”
ุ
ั
ั
ิ
็
ี
้
้
ุ
ี
ี
�
็
่
ี
“...อบ้ลราชธานในอด้ต เปนจงหวด้ทมความเจรญอยางมาก เพราะซึ่อได้เหนธนาคารกรงเทพ
่
ี
“...อุบลราชธานีในอดีต เป็นจังหวัดที่มีความเจริญอย่างมาก เพราะซ้อได้เห็นธนาคารกรุงเทพ ได้มาเปิด
ุ
�
ี
ุ
ได้มาเปด้สาข้าตางจงหวด้ทอบ้ลราชธานีเปนแหงแรกในประเทศไทย... บ้านซึ่้ออยทสรนทร จะมหนาราน
ิ
�
ั
ี
้
ั
้
่
ิ
่
ู
็
้
้
์
้
ุนีรถุไฟ ซึ่้อเห็นรถุไฟข้นข้องมาจากกรุงเทพฯ เพื�อนำาสินค้ามาข้ายทางอีสาน โด้ยข้นข้องมา
อยใกลสถุา
่
ู
สาขาต่างจังหวัดที่อบลราชธานีเป็นแห่งแรกในประเทศไทย... บานซ้ออยู่ที่สุรินทร์ จะมีหน้าร้านอยู่ใกล้สถานีรถไฟ
้
ี คือ นำ�ามันก๊าด้...ซึ่้อแต่งงานมาเป็นสะใภ้อยู่ที อุบ้ลฯ
�
ตงหลายอยาง แต่ทซึ่อได้แบ้่งเอามาข้ายหน้าราน
ี
้
้
ซ้อเห็นรถไฟขนของมาจากกรุงเทพฯ เพื่อนำสินค้ามาขายทางอสาน โดยขนของมาตั้งหลายอย่าง แต่ที่ซ้อได้แบง
�
้
่
�
่
ั
เอามาขายหน้าร้าน คือ น้ำมันก๊าด...ซ้อแต่งงานมาเป็นสะใภ้อยู่ที่ อุบลฯ เห็นรถบรรทุกขนสินค้ามาลงเรือข้ามฟาก
็
้
เหนรถุบ้รรทกข้นสนคามาลงเรอข้ามฟากทหาด้สวนยา แลวข้นสนคามาข้นททาตลาด้เกาเพอนาสนคาข้น
�
�
ี
่
�
ึ
ำ
่
ิ
ื
ุ
ิ
ิ
ึ
�
้
�
ื
้
้
้
ี
้
ิ
ั
้
�
ุ
้
ที่หาดสวนยา แล้วขนสินค้ามาขึ้นที่ท่าตลาดเก่าเพอนำสินค้าขึ้นมาที่ร้าน (ปัจจุบันคือ ยงสงวนช้อปปิ้งมอล) แล้วจึง
ึ
ื
่
�
ุ
้
ั
มาทีราน (ป่จจบ้นคอ ยงสงวนชอปปิ�งมอล) แลวจงกระจายสนคาไปยังพืนที�ตาง ๆ ในจงหวด้อบ้ลฯ และ
ั
ื่
่
กระจายสินค้าไปยังพื้นที่ต่าง ๆ ในจังหวัดอุบลฯ และจังหวัดใกล้เคียง เมื่อก่อนเรือขนส่งสินค้าจะมาขึ้นทแถวท่า
ียู่ใกล้ ๆ
่
จงหวด้ใกลเคยง เมือกอนเรอข้นสงสนคาจะมาข้ึนทีแถุวทาตลาด้เกา และทานากวางตุง รานซึ่อเองอ
่
�
้
�
้
่
ื
�
้
ำ
้
�
ั
ิ
ั
้
่
ี
่
ื
ิ
ตลาดเก่า และท่าน้ำกวางตุ้ง ร้านซ้อเองอยู่ใกล้ ๆ ก็จะรอขึ้นของที่นี่เช่นกัน ต่อมาด้วยความคับแคบของพนที่ทำให้
ื้
ั
้
�
ี
่
ี
ี
ำ
ึ
ี
ี
�
ก็จะรอข้�นข้องทน�เช่นกัน ต่อมาด้้วยความคบ้แคบ้ข้องพ�นททาให้ไมมท�เกบ้สินค้า ซึ่้อจึงได้ย้ายมาเปด้ร้าน
็
ิ
ั
ุ
�
ำ
ยงสงวน ฝั่่งวารนชาราบ้ในป่จจบ้น”
ไม่มีที่เก็บสินค้า ซ้อจึงได้ย้ายมาเปิดร้านยงสงวน ฝั่งวารินชำราบในปัจจุบัน”
์
ภาพการสัมภาษณ์คณมะลิวัลย์ ไชยสงคราม เกี่ยวกับรถไฟกับการเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ
�
ั
์
ิ
ุ
ั
ั
�
ุ
ภั�พก�รสำมภั�ษณิคณิมลวััลย ไชยสำงคร�ม เกียวักบรถุไฟกบก�รเปลียนัแปลงด้้�นัเศิรษฐกจั ิ
วารสารวัฒนศิิลปสาร ปีที่่� 17
ำ
่
ย่านชุุมชุนเก่่า...อำำาเภอำวาริินชุาริาบ 39
