Page 149 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๕ (ตุลาคม ๒๕๖๒ - พฤษภาคม ๒๕๖๓) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 149
วัดในเขตอ�ำเภอเมืองอุบลรำชธำนี จังหวัดอุบลรำชธำนี 141
ประมาณ ๒,๘๔๐,๐๐๐ บาท และครั้งที่ ๔ พ.ศ. ๒๕๔๘ ส�านักศิลปากรที่ ๑๑
ได้บูรณะและปรับภูมิทัศน์หอพระพุทธบาท ซ่อมก�าแพงแก้ว รื้อซุ้มประตูก�าแพง
แก้วด้านทิศตะวันออก แล้วสร้างตามแบบของเดิมที่เป็นเสาหัวเม็ด ปรับพื้น
คอนกรีตในก�าแพงแก้ว และปรับปรุงที่บรรจุอัฐิสิ้นงบประมาณ ๑,๕๘๐,๐๐๐ บาท
กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนหอพระพุทธบาทเป็นโบราณสถานของชาติ ประกาศ
ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๑๒ ตอนที่ ๕๙ ง วันที่ ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๓๘
๒.๒ หอพระไตรปิฎก
สร้างขึ้นราว พ.ศ. ๒๓๘๕ โดยพระอริยวงศาจารย์ญาณวิมลอุบล
สังฆปาโมกข์ (สุ้ย) เป็นผู้อ�านวยการสร้างและญาคูช่างชาวเวียงจันทน์เป็นช่าง
ผู้ควบคุม ก่อสร้างกลางสระน�้า แผนผังหอเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า หันหน้าไปทาง
ทิศตะวันออก มีสะพานไม้ทอดสู่ฝั่ง เป็นเรือนไม้เครื่องสับ ฝาไม้ปะกน
ขนาดสี่ห้อง กว้าง ๘.๒๐ ม. ยาว ๙.๘๕ ม. สูงจากระดับพื้นน�้าถึงยอดหลังคาราว
๑๐ ม. บานหน้าต่างและประตูเขียนลายรดน�้ารูปเทวดาเป็นทวารบาล
โครงสร้างหอยึดต่อกันด้วยวิธีเข้าเดือย หลังคาจั่วซ้อนกันเป็นชั้นลด มีไขราปีก
และไขราจั่ว หน้าบันแกะสลักลวดลายเป็นรูปพรรณไม้ มีลิงและนกแทรกอยู่
ด้านตะวันออกระหว่างชั้นลดของหน้าบันสลักลายกระจังรวนและประจ�ายาม
ก้ามปู คันทวยด้านซ้ายและขวาของประตูสลักเป็นรูปเทพนม คันทวยอื่น ๆ รอบ
หอสลักเป็นรูปพญานาค กรอบล่างของฝาปะกนรอบหอมีลวดลายสลักเป็น
รูปนักษัตร ชาดกเรื่องต่าง ๆ สัตว์ป่าหิมพานต์ และปริศนาธรรมพื้นบ้านอีสาน
เช่น หาบช้างซาแมว กลางเป็นห้องเก็บพระไตรปิฎกยกฐานสูงขึ้น มีประตู
และบันไดขึ้นทางทิศตะวันออก ผนังห้องด้านนอกเขียนลายไทยลงรักปิดทอง
มีการบูรณะซ่อมแซมหอไตรครั้งแรกในสมัยพระครูวิโรจน์รัตโนบล
(รอด นนฺตโร) เป็นเจ้าอาวาส โดยเปลี่ยนหลังคาไม้แป้นเกล็ดเป็นสังกะสี
บูรณะซ่อมแซมครั้งที่สองใน พ.ศ. ๒๕๒๓-๒๕๒๔ สมัยพระราชรัตโนบล
(พิมพ์ นารโท) เป็นเจ้าอาวาส กรมศิลปากรได้เปลี่ยนหลังคาจากสังกะสีมาเป็น
