Page 8 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๗ (มิถุนายน ๒๕๖๔ - พฤษภาคม ๒๕๖๕) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

หน้า | 4
3. ชุมชนเขตเมืองกึ่งชนบท มีลักษณะเป็นชุมชนที่มีความเป็นชนบท มีพื้นที่เกษตรกรรม สาธารณปโภค
ู
สาธารณูปการในเขตชุมชนมีความทั่วถึง ความสัมพันธ์ของคนในชุมชนมีความแน่นแฟ้นผูกพันกับชุมชน
และส่วนมากจะรู้จักคุ้นเคยกันดี มีส่วนร่วมในการดูแลรับผิดชอบชุมชนตนเอง และมีกิจกรรมร่วมในชุมชนบ่อยครั้ง
ชุมชนลักษณะนี้ได้แก่ ชุมชนบ้านหนองกอก ชุมชนบ้านหนองบก ชุมชนบ้านกุดเป่งหมู่ที่ 6 และ หมู่ที่ 16
4. ชุมชนแออัด มีลักษณะเป็นชุมชนหนาแน่น มีความหลากหลายในวิถีชีวิตของชาวชุมชน จึงทำให ้
ความสัมพันธ์ของคนในชุมชนมีความซับซ้อนมากขึ้น การมีส่วนร่วมในการรับผิดชอบดูแลชุมชนจะมีตามประเดน
็
่
ปัญหาร่วมและปัญหาต่างของชุมชน ชุมชนลักษณะนี้ ได้แก ชุมชนลับแล ชุมชนบ้านอยู่เย็น ชุมชนบ้านชลประทาน
และชุมชนบ้านคำน้ำแซบ
5. ชุมชนลุ่มน้ำ จะมีลักษณะตั้งอยู่ในที่ลุ่ม น้ำท่วมถึงในฤดูน้ำหลากริมฝั่งแม่น้ำมูล ลำน้ำสาขา ซึ่งชุมชน
เหล่านี้จะประสบปัญหาน้ำท่วมในฤดูฝนและปัญหาภัยแล้งในฤดูแล้ง บางชุมชนมีลักษณะแออัด บางชุมชน
ี
ิ
่
มีลักษณะชนบท การยังชีพยังคงพึ่งพาวิถธรรมชาต สังคมมีการเกื้อกูลกัน ชุมชนลักษณะนี้ ได้แก ชุมชนดอนงิ้ว
ชุมชนคูยาง ชุมชนหาดสวนสุข ชุมชนหาดสวนยา ชุมชนท่าก่อไผ่ ชุมชนท่าบ้งมั่ง ชุมชนกุดปลาขาว
6. ชุมชนหมู่บ้านจัดสรร มีลักษณะเป็นชุมชนใหม่โดยโครงการหมู่บ้านจัดสรร มีการย้ายเข้ามาอยู่ของคน
ี
หลากหลายอาชีพ ส่วนมากจะมีฐานะปานกลางไปถึงฐานะด เป็นชุมชนที่กำลังสร้างสังคมใหม ชาวชุมชนเริ่มตน
่
้
ั
ี
่ก่ ชุมชนับ้�นัสำวันัวั�รินั
่
ิ
ั
�
่
ี
ุ
ั
ิ
ทีจัะมกจักรรมก�รมสำวันัรวัมในัก�รรบผด้ชอุบในัสำงคม ชมชนัลกษณิะนัี ได้้แ
�
ที่จะมีกิจกรรมการมีส่วนร่วมในการรับผิดชอบในสังคม ชุมชนลักษณะนี้ ได้แก ชุมชนบ้านสวน วาริน
วิถีชีวิตของคนเมืองวารินในอดีต
�
ั
ี
้
่
�
ิ
็
ิ
ี
่
ิ
ี
ุ
เปนัวัถุชวัติทติอุงพงพ�ควั�มอุด้มสำมบรณิข้อุงทรพย�กรธรรมช�ติ สำวันัใหญประกอุบอุ�ชพท�ง
์
ี
ู
่
เป็นวิถีชีวิตที่ต้องพึ่งพาความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทาง
ู
้
ำ
่
์
�
ั
ิ
ี
ั
ั
�
�
ู
้
ด้้�นัก�รเกษติร ก�รประมง โด้ยเฉพ�ะผูทีมบ�นัพกทีอุยอุ�ศิยรมฝั่่งแมนั�มล ด้้วัยควั�มหล�กหล�ยข้อุงพนัธุปล�
�
่
ี
ด้านการเกษตร การประมง โดยเฉพาะผู้ท่มีบ้านพัก ที่อยู่อาศัยริมฝั่งแม่น้ำมูล ด้วยความหลากหลายของพันธุ์ปลา
ุ
ท�ใหเกด้อุ�ชพห�ปล�อุยในัทกพนัททม ี � ีีแม่นัำ�มูลไหลผ่�นั เคร้�อุงม้อุในัก�รห�ปล� ได้้แก่ เคร้�อุงล้อุมเย�ะ เร้อุสำะดุ้ง ้
ู
่
�
้
ี
ำ
ี
้
ทำให้เกิดอาชีพหาปลาอยู่ในทุกพื้นที่ที่มแม่น้ำมูลไหลผ่าน เครื่องมือในการหาปลา ได้แก่ เครื่องล้อมเยาะ เรือสะดุ้ง
ิ
�
�
�
่
่
ำ
ั
ิ
�
ี
ู
่
้
้
�
่
ู
่
�
ซึ่งสำ�ม�รถุพบเห็นัได้ง�ยบรเวัณิฝั่งแมนั�มล มลกษณิะคล้�ยแพไมไผ ่ ่ แติ่มีห้อุงซึ่่งทำ�จั�กไม้ไผ่อุยบนัแพ
ซึ่งสามารถพบเห็นได้ง่ายบริเวณฝั่งแม่น้ำมูล มีลักษณะคล้ายแพไม้ไผ แต่มีห้องซึ่งทำจากไม้ไผ่อยู่บนแพ
ิ
�
่
ี
�
้
ำ
่
่
และมสำะด้ง เพอุใชจับปล�ในันัำ�แมนั�มล ซึ่งสำวันัใหญผคนัทอุ�ศิยอุยในัแพหล�ยเชอุช�ติ ซึ่งมทงคนัไทย
�
่
่
ี
ู
ั
และมีสะดุ้ง เพื่อใช้จับปลาในน้ำแม่น้ำมูล ซึ่งสวนใหญ่ผู้คนที่อาศัยอยู่ในแพหลายเชื้อชาติ ซึ่งมีทั้งคนไทย
�
ู
้
�
ั
่
้
ั
้
ู
�
ุ
ี
้
�
�
่
้
ี
�
คนัจัีนั และคนัเวัยด้นั�ม จังสำงผลใหเครอุงมอุทใชในัก�รจับปล�ก็จัะมควั�มหล�กหล�ยติ�มวัฒนัธรรมอุีกด้วัย
่
้
ี
้
�
ั
้
้
ั
ี
่
คนจีน และคนเวียดนาม จึงส่งผลให้เครื่องมือที่ใช้ในการจับปลาก็จะมีความหลากหลายตามวัฒนธรรมอีกด้วย
ั
ี
่
้
้
ั
็
้
�
้
้
ุ
่
ั
้
ิ
และในัเวัล�ติอุม�ช�วับ�นัเรมปรบปรงเครอุงมอุในัก�รจับปล�ใหมข้นั�ด้เลกและสำ�ม�รถุใชในัก�รจับปล�ได้ง�ย
�
และในเวลาต่อมาชาวบ้านเริ่มปรับปรุงเครื่องมือในการจับปลาให้มีขนาดเล็กและสามารถใช้ในการจับปลาได้ง่าย
�
ิ
่
่
ุ
้
ี
่
�
่
ยิ่งขึ้น จึงส่งผลให้เรือสะดุ้ง ค่อย ๆ เลือนหายไปจากแม่น้ำมูลและอีกอาชีพหนึ่งที่เกิดขึ้นในวิถีชีวิตริมมล
ู
ย�งข้นั จังสำ่งผลให้เร้อุสำะด้ง คอุย ๆ เล้อุนัห�ยไปจั�กแมนั�มูลและอุีกอุ�ชีพหนั�งท�เกด้ข้นัในัวัถุีชวัติริมแมนั�มูล
ำ
ิ
่
�
่
ี
ิ
ิ
ำ
�
่
�
ิ
็
่
�
ำ
ิ
คอุ อุ�ชพก�รปนัเติ� ปนัหมอุด้นั ฝั่งแมนั�มลเปนัแหลงข้อุงด้นัเหนัยวั ด้นัท�มล�นั� ซึ่งมคณิสำมบติเฉพ�ะ
้
�
ี
�
ำ
ำ
่
่
ิ
่
ิ
ุ
่
ั
่
�
ี
ี
้
�
ู
คือ อาชีพการปั้นเตา ปั้นหม้อดิน ฝั่งแม่น้ำมูลเป็นแหล่งของดินเหนียว ดินทามลำน้ำ ซึ่งมีคุณสมบัติเฉพาะ
ี
ี
่
�
ั
ุ
เหมาะแก่การนำมาขึ้นรูปตีเป็นหม้อ เป็นเตา อีกทั้งดินทามเหล่านี้จะเกิดขึ้นใหม่ทุกปีไม่มีหมดสน
่
ี
้
็
ิ
่
�
ำ
�
ี
ู
้
่
�
ิ
ิ
็
่
�
่
เหม�ะแกก�รนั�ม�ข้นัรปติเปนัหมอุ เปนัเติ� อุกทงด้นัท�มเหล�นัจัะเกด้ข้นัใหมทกปไมมหมด้สำนั
ี
ิ
ี
�
เพราะเมื่อถึงฤดูกาลน้ำหลาก น้ำจะพัดพาเอาดินตะกอนมาทับถม ในหลุมเดิมที่พร่องอยู่ให้เต็มด้วยดินดีดั่งเดิม
เพร�ะเม้อุถุ่งฤด้ก�ลนั�หล�ก นั�จัะพด้พ�เอุ�ด้นัติะกอุนัม�ทบถุม ในัหลมเด้มทีพรอุงอุยใหเติมด้้วัยด้นัด้ด้ังเด้ม ิ
ิ
ิ
�
ิ
ู
่
�
่
ำ
�
ั
ุ
ำ
�
ั
็
้
ู
วารินชำราบเมืองพาณิชยกรรม
จากการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายหลังที่อำเภอวารินชำราบ มีขบวนรถไฟเดินทางมาจากกรุงเทพมหานคร
ได้ส่งผลให้เกิดการพัฒนาอำเภอวารินชำราบให้กลายเป็นตลาดค้าส่งสินค้าอุปโภคและบริโภคขนาดใหญ่ของ
จังหวัดอุบลราชธานีอีกด้วย หากพิจารณาจากอดีตจะพบว่ากลุ่มการค้าที่เป็นตัวขับเคลื่อนระบบการค้าการขาย
ุ
ภายในพื้นที่อำเภอวารินชำราบและอำเภอเมืองอบลราชธานี เริ่มเกิดขึ้นจากกลุ่มชาวจีนที่ได้อพยพเข้ามาสู่จังหวัด
อุบลราชธานี โดยลงเรือกลไฟล่องมาตามแม่น้ำมูล ซึ่งในหลายครอบครัวของชาวจีนได้ตัดสินใจปักหลักปักฐาน
้
ั
อยู่ใกล ๆ กับริมแม่น้ำมูล อาชีพเริ่มแรก คือ เป็นผู้ใช้แรงงานรับจ้างขนของจากเรือขึ้นฝั่งท่าตลาด ออกเรือไปจบ
6 วารสารวัฒนศิิลปสาร ปีที่่� 17
่
ำ
ย่านชุุมชุนเก่่า...อำำาเภอำวาริินชุาริาบ