Page 37 - วัฒนศิลปสาร ปีที่ ๑๓ (ตุลาคม ๒๕๖๐ - พฤษภาคม ๒๕๖๑) สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 37
ในการเคลื่อนขบวน การแปรแถวที่ดีต้องรักษาเวลาให้ขบวนเคลื่อนไปอย่างปกติ
ด้วย ต้องแปรแล้วท�าให้ผู้ชมอยากชมอีก
๒. การร่ายร�า ท่าร�าที่เหมาะกับขบวนแห่ อาจสรุปได้ดังนี้
๒.๑ มีความพร้อมเพรียงในการเคลื่อนไหว ส่วนใหญ่ไม่นิยมความอ่อน
ช้อยเท่าใดนัก นิยมใช้การวาดแขนวาดมือ หมุนแขนหมุนมือ สะบัดแขนสะบัดมือ
ท่าร่ายร�าที่เปลี่ยนระดับแขนระดับมือ หากท�าได้พร้อมเพรียงจะเกิดความสวยงาม
น่าชม ถ้าเพิ่มเครื่องประดับแขนเช่น ก�าไล เครื่องประดับมือ เช่น เล็บหรือซวยมือ
ก็จะเพิ่มความน่าชมได้มากเช่นกัน นอกจากการใช้แขนและมือแล้ว อาจใช้เท้า
ให้เกิดความน่าชมได้ด้วย เช่น การยกเท้าสูงระดับเดียวกันพร้อมเพรียงกัน การสวม
ลูกกระพรวนข้อเท้าให้เกิดเสียงดังเป็นจังหวะก็ช่วยให้น่าชมขึ้นได้ไม่น้อย
๒.๒ มีท่าร�าหลากหลาย ไม่ซ�้าซากจนน่าเบื่อหน่าย ท่าร�ามีการพลิกแพลง
แขนและมือให้เคลื่อนไหวไปซ้ายขวา หน้าหลัง ขึ้นลง เมื่อท�าพร้อมกันทั้งขบวนแล้ว
ท�าให้ผู้ชมอยากยกมือร�าตาม ในข้อนี้อาจพิจารณาให้คะแนนด้านความอ่อนช้อย
ของท่าร�า ความถูกต้องด้านนาฏศิลป์ด้วยก็ได้ ทั้งนี้ต้องเข้าใจถึงธรรมชาติของท่าร�า
พื้นบ้านในชุดที่เลือกมาใช้ร�าด้วย เช่น การร�ากันตรึมใช้การหักนิ้วชี้แทนการจีบนิ้ว
การร�ากลองยาวต้องจีบนิ้วอย่างนาฏศิลป์หลวง การเซิ้งบั้งไฟไม่มีการจีบนิ้วเพราะ
สวมซวยมือ ฯลฯ
ซวยมือเป็นภาษาไทยอีสานหมายถึงปลอกเล็บใช้สวมนิ้วมือเวลาฟ้อน
(พจนานุกรมอีสาน-กลาง ฉบับ มข.-สวอ. ๒๕๓๒ : ๘๔)
๒.๓ มีการเคลื่อนขบวนได้พอเหมาะ ไม่ช้าหรือเร็วจนเกินไป ไม่ท�าให้
ขบวนแห่หยุดนิ่ง ท่าร�าย�่าเท้าอยู่กับที่ย่อมท�าให้เสียเวลาในการแห่ หากจะมีการก้าว
ถอยหลังบ้างก็ก้าวถอยน้อยกว่าก้าวหน้า แต่ทั้งนี้ก็ต้องไม่เดินหน้าเร็วเกินไป
จนผู้ชมเห็นความน่าชมได้น้อยลงไม่คุ้มค่ากับการเสียเวลารอชม
๓. ดนตรีประกอบ ดนตรีที่ท�าเพลงประกอบขบวนแห่ควรมีลักษณะดังนี้
๓.๑ จังหวะดี จังหวะ (Rhythm) ได้แก่ จังหวะตบ (Beat) คือจังหวะ
พื้นฐานที่สม�่าเสมอ จังหวะเน้น (Accented) คือจังหวะที่เป็นกลุ่ม มีหนัก-เบา จังหวะ
หนักเป็นจังหวะเน้น จังหวะขัด (Syncopation) เป็นกลุ่มจังหวะที่แตกต่างไปจาก
วัฒนศิลปสาร 35
