Page 19 - ซอสองสายไทย : ณณฐ วิโย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

บทที่ ๑

ภูมิหลังซอไทย

ั
ดนตรีไทย เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมอนทรงคุณค่าที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างช้านาน
เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่เกิดขึ้นจากภูมิปัญญาของบรรพชนไทย ที่ได้คิดสร้างสรรค์และพฒนามา
ั
อย่างต่อเนื่องยาวนาน จนกระทั่งมีเอกลักษณ์เฉพาะซึ่งเป็นที่น่าภาคภูมิใจในความเป็นตัวของตัวเอง

และภาคภูมิใจในความสามารถของบรรพชนที่ได้คิดประดิษฐ์เครื่องดนตรี สร้างสรรค์บทเพลงต่าง ๆ
ขึ้นมาอย่างเป็นระบบระเบียบ และมีแบบแผนจนเป็นแบบอย่างให้กับคนรุ่นหลังได้สืบทอดต่อกันมา

อย่างยาวนานจวบจนกระทั่งถึงปัจจุบัน

ประเทศไทยเป็นดินแดนที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอย่างยาวนาน และเก่าแก่ที่สุด
แห่งหนึ่งของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรือภูมิภาคอษาคเนย์ เพราะได้มีการค้นพบหลักฐาน
ุ
การอยู่อาศัยของมนุษย์หลายเชื้อชาติหลากเผ่าพนธุ์ ที่สามารถอยู่ร่วมกันมาอย่างต่อเนื่องเกือบ
ั
ทุกยุคสมัย นับตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์เรื่อยมาจนกระทั่งถึงปัจจุบัน เครื่องดนตรีไม่ว่าจะเป็น
ประเภทเครื่องตี เป่า ดีด โดยเฉพาะประเภทเครื่องสี ตระกูล “ซอ” ซึ่งเป็นประดิษฐกรรมที่ทำให้เกิด

ั
เสียงด้วยสมองและฝีมือของมนุษย์ จึงได้รับการปรับปรุงและพฒนาทั้งในด้านรูปแบบ วิธีการใช้ให้
เหมาะสมตรงตามความต้องการ และความพงพอใจของคนในสังคม หรือในแบบแผนของวัฒนธรรม
ึ
ช่วงขณะนั้น ๆ ตลอดมา ดังนั้น จึงปรากฏพบหลักฐานที่เกี่ยวกับเครื่องดนตรี หรือที่เกี่ยวข้องกับ

การดนตรีในดินแดนอันเป็นประเทศไทยปัจจุบันเป็นจำนวนมาก ดังจะได้กล่าวในรายละเอียดต่อไป

พัฒนาการซอไทย

ดนตรีแบบดั้งเดิม ถือกำเนิดจากการทำเสียงในรูปลักษณะที่แตกต่างกัน และเครื่องดนตรี
ชิ้นแรกที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นก็คือ เสียงขับร้องของตัวเอง ซึ่งอาจเลียนแบบมาจากเสียงร้องของ

เด็กทารก ภายหลังวิวัฒนาการมาเป็นคำ เปล่งให้มีเสียงระดับสูงและระดับต่ำ ร้องซ้ำไปซ้ำมาจนมี

ระดับเสียงที่แน่นอนเป็นเพลงที่ขับขานกันในชุมชนต่อมา นอกจากนี้ ยังเลียนเสียงธรรมชาติตาม
ที่ได้ยิน โดยการประดิษฐ์เครื่องมือสร้างเสียงต่าง ๆ ขึ้น เครื่องดนตรีแบบแรกเริ่มคงมีเสียงเดียว

หรือ ๒-๓ เสียง เช่น กลองแบบต่าง ๆ เครื่องเป่าที่ทำด้วยเขาควาย เปลือกหอย กระบอกไม้ เป็นต้น
(วัลภา ขวัญยืน, พัชรินทร์ ศุขประมูล และแสงจันทร์ ไตรเกษม. ๒๕๓๕ : ๒๔)