Page 29 - ซอสองสายไทย : ณณฐ วิโย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

บทที่ ๑ ภูมิหลังซอไทย ๑๑

ภาพที่ ๑.๖ หน้าบันด้านทิศตะวันออกของพระธาตุนารายณ์แจงแวง จังหวัดสกลนคร
ที่มา: ดุสิต ทุมมากรณ์. ม.ป.ป. : ออนไลน์

สมัยประวัติศาสตร์ไทย

หลักฐานทางโบราณคดีที่เกี่ยวกับดนตรีในยุคแบบแผนวัฒนธรรมไทย สามารถแบ่งได้ตาม
เหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์และลักษณะรูปแบบทางศิลปะออกเป็น ๔ สมัยใหญ่ ๆ ดังนี้

สมัยสุโขทัย (พ.ศ. ๑๗๙๒-๑๙๘๑ หรือพุทธศตวรรษที่ ๑๘-๒๐)

อาณาจักรสุโขทัย เป็นรัฐในอดีตรัฐหนึ่ง ซึ่งตั้งอยู่บนพนที่ราบลุ่มแม่น้ำยม สถาปนา
ื้
ขึ้นราวพทธศตวรรษที่ ๑๘ ในฐานะสถานีการค้าของรัฐละโว้ โดยมีพอขุนศรีนาวนำถมเป็นพอเมือง
่
ุ
่
และเป็นช่วงที่อทธิพลขอมเริ่มเสื่อมลงด้วยทำให้สุโขทัยเป็นปึกแผ่นมากขึ้น พอขุนศรีนาวนำถมได้
ิ
่
ปกครองเมืองสุโขทัยเรื่อยมาจนกระทั่งสิ้นพระชนม์ หลังจากนั้นราวปีพทธศักราช ๑๗๘๒ ได้เกิดเหตุ
ุ
วุ่นวายขึ้น โดยขอมสบาดโขลญลำพงข้าหลวงจากราชอาณาจักรขอม ได้นำกำลังทหารเข้ายึดครอง
ั
เมืองสุโขทย พ่อขุนผาเมืองซึ่งครองเมืองราดอยู่จึงได้ร่วมกับพ่อขุนบางกลางหาว กระทำการยึดอำนาจ
จากขอมสบาดโขลญลำพงเป็นผลสำเร็จ และได้สถาปนาเอกราชให้รัฐสุโขทัยเป็นอาณาจักรสุโขทัย
่
โดยมีพอขุนบางกลางหาว เป็นปฐมกษัตริย์ปกครองเมืองสุโขทัย ซึ่งมีพระนามใหม่ว่า “พอขุนศรี
่
ิ่
อินทราทิตย์” มีความเจริญรุ่งเรืองตามลำดับ และเพมถึงขีดสุดในสมัยพอขุนรามคำแหงมหาราชโอรส
่
่
ของพอขุนศรีอนทราทิตย์ ซึ่งได้แผ่ขยายอาณาจักรออกไปกว้างขวางคลุมเขตประเทศไทยเกือบหมด
ิ
บ้านเมืองเจริญทุกด้าน ไม่ว่าด้านประวัติศาสตร์ ยุทธศาสตร์ กฎหมาย การปกครอง เศรษฐกิจ ศาสนา
ั
และวัฒนธรรมประเพณี โดยเฉพาะอย่างยิ่งทรงประดิษฐ์อกษรไทยขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๒๖ อกษรไทย
ั
ที่ทรงประดิษฐ์นี้ได้จารึกไว้ในแผ่นศิลามากมาย และเป็นหลักฐานสำคัญยิ่งที่ทำให้รู้เรื่องเมืองสุโขทัย
มากขึ้น อาณาจักรสุโขทยมีความเจริญรุ่งเรืองเรื่อยมาจนกระทั่งในปี พ.ศ. ๑๘๙๐ กรุงศรีอยุธยาเริ่มมี
ั

มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี