Page 38 - ซอสองสายไทย : ณณฐ วิโย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 38
๒๐ ซอสองสายไทย
ซอสามสาย เพราะซอสามสายเสียงเบาไม่เหมาะที่จะมาเล่นในที่กลางแจ้ง และด้วยมักถือกันว่า
ู้
ู้
ซอสามสายเป็นซอระดับสูงกว่าซอด้วงและซออ นอกจากนี้ ซอด้วงและซออเป็นเครื่องดนตรีที่หาง่าย
และเล่นง่ายกว่าซอสามสาย (สงัด ภูเขาทอง. ๒๕๓๙ : ๒๔๕)
นอกจากนี้ ยังปรากฏข้อความที่กล่าวถึงการเล่นดนตรีประเภทเครื่องสี ตระกูล
“ซอ” ของชาวกรุงศรีอยุธยา ในจดหมายเหตุลาลูแบร์ ซึ่งเป็นจดหมายเหตุพงศาวดารที่บันทึกเรื่องราว
และเหตุการณ์ต่าง ๆ ในราชอาณาจักรสยามช่วงปลายรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
ั
พ.ศ. ๒๒๓๐ โดย มองซิเออร์ เดอ ลาลูแบร์ เอกอครราชทูตผู้มีอำนาจเต็มของพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔
แห่งฝรั่งเศส ที่เข้ามายังกรุงสยามเมื่อวันที่ ๒๗ กันยายน พ.ศ. ๒๒๓๐ และเดินทางกลับเมื่อวันที่
ึ
๓ มกราคม พ.ศ. ๒๒๓๑ โดย ลาลูแบร์ ได้พรรณนารำพงรำพนความประทับใจที่ได้รับการต้อนรับ
ั
ื่
แห่แหนด้วยขบวนเรือในแม่น้ำเจ้าพระยา เพอมารับตัวท่านและคณะเข้าสู่พระนครศรีอยุธยา
ซึ่งมีการกล่าวถึงการละเล่นของชาวกรุงศรีอยุธยา ความว่า
“...มีผู้คนเกือบ ๓,๐๐๐ ในเรือยาว ๗๐ หรือ ๘๐ ลำ มาร่วม
ั
ิ
ขบวนแห่แหนคณะเอกอครราชทูตพเศษ ลอยลำขนาบไปเป็นสองแถว
ั
ิ
ให้เรือของคณะเอกอครราชทูตพเศษอยู่ตรงกลางทุกลำคึกคักเคลื่อนไหว
ไม่หยุดยั้ง จักษุประสาทนั้นจ้องมองอยู่กับสิ่งเพลิดเพลินเจริญตา
นานาประการ และจำนวนลำเรือที่มาร่วมขบวนแห่แหนกับความงาม
ของน่านน้ำ หากโสตประสาทนั้นได้รับความสำราญจากเสียงกึกก้องแต่
ไพเราะ ด้วยเสียงเห่, เสียงโห่ และเสียงกระจับปี่สีซอ สิ่งเหล่านี้ไม่เหลือรอย
ให้คาดคิดว่าโดยธรรมดาแล้วน่านน้ำนี้ก็มีแต่ความเงียบสงบอยู่เป็นนิจ
ในยามราตรีก็งามไปอีกอย่างหนึ่ง เพราะเรือยาวแต่ละลำก็จุดประทีปโคมไฟ
ของตนขึ้น และมีศัพท์สำเนียงอันแสนเสนาะแว่ววิเวกมาในราตรีกาล”
(ลาลูแบร์, ซิมอน เดอ. ๒๕๕๗ : ๑๔๑)
ั
ลาลูแบร์, ซิมอน เดอ (๒๕๕๗ : ๑๕๗) เอกอครราชทูตฝรั่งเศส ยังได้กล่าวถึง
เครื่องดนตรีประเภทเครื่องสี ตระกูล “ซอ” ไว้ในตอนที่ ๒ ว่าด้วยขนบธรรมเนียมประเพณีของ
ชาวสยามโดยทั่ว ๆ ไป โดยปรากฏข้อความในบทที่ ๖ ว่าด้วยการแสดงและการละเล่นอย่างอนของ
ื่
ชาวสยาม ที่ลาลูแบร์ได้สังเกตเห็นจากการแสดงโขน ความว่า
ณณฐ วิโย
