Page 52 - ซอสองสายไทย : ณณฐ วิโย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
P. 52
๓๔ ซอสองสายไทย
นอกจากนี้ ส่วนใหญ่จะปรากฏในภาพจิตรกรรมฝาผนัง ฉากลายรดน้ำ ภาพลายรดน้ำ
บนตู้พระธรรม และจิตรกรรมจากสมุดภาพ ดังตัวอย่างต่อไปนี้
ิ
ุ
ิ
๑. จิตรกรรมฝาผนังภายในพระที่นั่งพทไธสวรรย์ ปัจจุบันตั้งอยู่ในพพธภัณฑสถาน
ุ
แห่งชาติ พระนคร เขียนขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๑ ราวพทธศักราช ๒๓๓๘ ซึ่งเป็นยุคเริ่มต้นของการสร้าง
บ้านสร้างเมือง โดยชาวบ้านชาวเมืองล้วนอพยพมาจากฝั่งธนบุรีซึ่งเดิมก็เป็นชาวอยุธยา แม้แต่
ช่างเขียนภาพก็เช่นเดียวกันย่อมเป็นช่างที่ตกค้างมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาทั้งสิ้น ภาพจิตรกรรมฝาผนัง
ุ
ส่วนใหญ่เขียนเรื่องพทธประวัติ มีทั้งหมด ๓๒ ผนัง ซึ่งปรากฏภาพการเล่นดนตรี โดยเฉพาะวงมโหรี
จำนวน ๑๑ ผนัง จึงแสดงให้เห็นว่าการดนตรีสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ มีความเจริญรุ่งเรืองและเป็นที่
นิยมเล่นกันทั้งชาววังและชาวเมือง โดยที่วงมโหรีคงจะเป็นวงดนตรีที่นิยมบรรเลงมากที่สุดใน
พระราชสำนัก และในพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ ดังมีปรากฏในภาพพุทธประวัติหลายตอน ดังนี้
ิ
ด้านหลัง ภาพผนังที่ ๑ ตอนพระราชพธีอภิเษกสมรสระหว่างพระเจ้าสุทโธทนะกับ
พระนางสิริมหามายา พระพทธบิดามารดา มีภาพวงมโหรี บรรเลงโดยสตรีซึ่งเป็นนางในราชสำนัก
ุ
่
รวม ๗ คน ได้แก กำลังตีฉิ่ง ๑ สีซอสามสาย ๑ ดีดกระจับปี่ ๑ เป่าขลุ่ย ๑ ตีรำมะนา ๑ ตีโทน ๑ และ
ตีกรับพวง ๑
ภาพที่ ๑.๙ พระราชพิธีอภิเษกสมรสระหว่างพระเจ้าสุทโธทนะกับพระนางสิริมหามายา
ที่มา: ณณฐ วิโย. ๒๕๖๗
ด้านขวา มี ๕ แห่ง ได้แก ่
ิ
ภาพผนังที่ ๔ ภาพพระราชพธีอภิเษกสมรสระหว่างเจ้าชายสิทธัตถะกับ
พระนางยโสธรา มีภาพวงมโหรี บรรเลงโดยสตรีซึ่งเป็นนางในราชสำนัก รวม ๗ คน ได้แก่ กำลังตี
รำมะนา ๑ ตีโทน ๑ สีซอสามสาย ๑ เป่าขลุ่ย ๑ ดีดกระจับปี่ ๑ ตีฉิ่ง ๑ และตีกรับพวง ๑
ณณฐ วิโย
